"Азаттык" үналгысынын мурдагы директору; Борбордук Азия тарыхы, этнология, маданий тарых жаатындагы адис, т.и.д., профессор.
Жакында Баткен мамлекеттик университетинин илимпоздору тарабынан Баткен шаарынын батыш тарабындагы Кара-Тоодо Тамга-Таш деген жерде көөнө аска таш сүрөттөрү табылды. Кыргыз бийликтери бул аймакта ачык асман астындагы ажайыпкана түзүү аркылуу бул таш сүрөттөрдү сактап калууну чечти.
ХХ кылымда кыргыз айымдарынын арасынан чыккан алгачкы илимпоз-этнограф, маркум Какен Мамбеталиева быйыл 80ге чыкмак.
"Теңир-тоолук кыргыздар менен хакастар Эне-Сай Кыргыз каганатын негиздеген орто кылымдардагы кыргыздардын орток урпактары" деген илимий пикирдин ырааттуу жактоочусу, хакас этнографы, профессор Астайбек Бутанаев агай 70ке чыкты.
Быйыл Кыргызстанда падышалык Орусиянын оторчул үстөмдүгүнө каршы Улуттук көтөрүлүш менен Улуу Үркүндүн 100 жылдыгы белгиленет.
Бүгүн (2016-жылдын бирдин айынын 1инде) Бишкек шаарында Кыргыз АССРинин түзүлгөнүнүн 90 жылдыгы белгиленүүдө.
Бүгүн, 09.1.2016, кытайлык белгилүү кыргыз таануучу Мухаммед Ху Чжэнхуа 85 жашка чыкты. Анын кыргыз таануудагы илимий салымдары опол тоодой эле бар.
2016-жыл Кыргызстанда “тарых жана маданият жылы” деп жарыяланды. Бул окуяны келекелегендер да, ага олуттуу маани бергендер да бар. Атаганат, Кыргызстанда жана жалпы дүйнө жүзүндө тарыхый эстеликтерге астейдил мамиле жасалса кандай сонун болоор эле!
Кыргызстандагы Жогорку аттестация комиссиясы диссертацияны жактоону заманбап деңгээлге чыгарууга багытталган жаңы эрежелерди иштеп чыгып, өкмөт башчы аны бекитти. Бирок эрежелерден улам эгемен өлкөнүн илимпоздорунда айрым суроолор жаралды.
Жакында 1916-жылкы көтөрүлүштүн тарыхына арналган илимий жыйын болду. Ага катышкан айрым коомдук ишмерлер өздөрүнүн жекече пикирлерин илимий жыйындын катышуучуларынын жалпы пикири катары жарыялап жиберген учур катталды.
ХХ кылымдын көмүскө пардасын сыйыруу үчүн жалаң гана өз атажуртубуздун эмес, жалпы эле адамзаттын тарыхын кайрадан тереңдеп иликтөөбүз абзел. Луис Фишердин журналист жана публицист катары тагдыры эч кимди кайдыгер калтырбас.
Тарыхчы жана публицист Тынчтыкбек Чоротегин 2015-жылдын тогуздун айынын 24-25инде Кытай Эл Республикасынын Шинжаң Уйгур Автоном Районунун борбору Үрүмчү шаарындагы Шинжаң педагогикалык университетинде өткөн “Манас” жана кыргыз салты” аттуу эл аралык илимий жыйын тууралуу маалымдайт.
Кытайдын борбору Бээжин шаарында уйгур дастанын изилдөөгө арналган эл аралык туңгуч илимий жыйын өттү. Ага манас таануучулар да жандуу катышты.
Кыргызстандын заманбап география жана картография илимин түптөгөн мээнеткеч инсандардын бири, коомдук ишмер Садыбакас Өмүрзаков (1921-2002) алатоолук илимпоздордун ар-намысы болчу.
Кыргызстандын заманбап тарых илимине залкар салым кошкон чыгыш таануучу, профессор Өмүркул Караевдин 85 жылдыгына карата тарыхчы шакиртинин баяны.
Бүгүн, аяк оонанын 22синде, Кыргызстанда эне тилдин – мамлекеттик тил макамын алган кыргыз тилинин майрамынын ирегесинде, - алгачкы жолу Кыргызстандын өкмөт башчысынынын деңгээлинде кыргызча “Википедиянын” өнүгүү деңгээли жана көйгөйлөрү талкууга алынып жатат. Мындагы башкы маселе – интернеттеги кыргызча барактардын өнүгүшүнө карата расмий жана жарандык кайдыгерликти жеңүү.
Шайдылда Базар – Тибет тоолорун көздөй кетчү Каракорум тоосунун бийиктеги өрөөнүндө жайгашкан. Бул тоолуу аймакта кыргыздар эзелтеден бери байырлап келет дешет...
Кытайлык кыргыздардын бараандуу санжырачыларынын бири Төлөк Төрөкан топтогон мол маалыматтын бир бөлүгү КЭРдин Кызыл-Суу Кыргыз автоном облусунда айрыкча китеп болуп чыккан. Анын санжырасына караганда, кыргыздар Теңир-Тоонун байыркы эли.
Баш оонанын 1инде Кыргызстан атуулдарынын демилгелүү топторунун аракети жана бийликтин колдоосу менен Улуттук китепканада жана Боом капчыгайынын түндүк оозунда 1916-жылкы көтөрүлүштүн баатырларын жана Улуу Үркүндүн шейиттерин эскерген коомдук иш-чара өткөрүлдү.
Сөз эркиндиги үчүн күрөштү биринчи кезекте ыңкылапчылар аздектеши керек. Ал эми азыркы бийликтегилер – негизинен 2010-жылдын ыңкылапчыларынан турат эмеспи.
Он кылым илгерки мусулман түрк аалымдарынын эне тилибиздеги көөнөргүс эмгектери азыр да түркөйлүктү ашкерелеп келет.
Дагы жүктөңүз
