"Тажикстанда саякаттап жүргөн чет элдик велотуристтерге кол салган" деп шек саналып жаткандардын туугандары алар чыныгы жашоосун элден жашырып келгени эми ачыкка чыкканын айтып жатышат.
Терактты уюштургандардын башчысы катары шектелген Хусейин Абдусаматовдун энеси Гүлчахра Шодмонованын айтымында, анын уулу Кары Насир деген ат менен таанылган Насиркожо Убайдовдун сөзүнө кирип, университеттеги окуусун таштап койгон:
- Менин уулумду бул жолго башкалар тартып кетишти. Мен анын мынчалык эрксиз экенине, башкалардын жетегине оңой кирип кеткенине ичим ачышып турат. Ал мечитке барып жүрүп, динчилдерге жолугуптур. Баламдын Кары Насир менен жүргөнүн көп жолу көрдүм.
Тергөөгө жакын булактардын айтканы боюнча Тажикстанда издөө жарыяланган Кары Насир бул эненин баласы Абдусаматовго теракт уюштурууга тапшырма берген. Тажик бийлиги кылмышкерлер велотуристтерди капыстан эле бутага алып, чет элдиктердин артынан ээрчип жүрүшкөн деп эсептейт. Тергөөдө айтылгандай, Кары Насир "террордук кол салуу эл аралык коомчулуктун көңүлүн бурат" деп, аны ишке ашырууга шыкак болгон.
Лорен Гогегян - кол салууда мерт болгон чет элдиктердин бири. 29-июлда кылмышкерлер жолдо велосипед тээп бараткан туристтерди автоунаа менен койдуруп, андан кийин бычактап кетишкен. Кол салгандар бешөө болгон. Анын төртөөнү полиция атып салган. Алардын ичинен Абдусаматов гана тирүү калган.
Полиция аны камакка алгандан кийин Абдусаматов оппозициялык Ислам кайра жаралуу партиясынын мүчөсү экенин жарыя кылды. Бул партия 2015-жылы экстремисттик уюм деп таанылып, Тажикстанда ага тыюу салынган. Бирок партиянын мүчөлөрү бийликтин бул жарлыгын негизсиз деп билдиришкен.
Туристтерге кол салууну "Ислам мамлекети" террордук тобу өз мойнуна алды. Радикал уюм жарыялаган видеодо беш эркек бул кыймылдын ишине башын сайганын айтып антташат. Абдусаматовдун энеси уулу 2004-жылы Тажикстандан чыгып кеткенин айтат.
- Дубайдан, бирде Орусиядан, бирде Казакстандан телефон чалып турчу. Ал үч ай мурун үйгө кайтып келген. Мен ага "полиция издеп жүрөт" деп айткам.
Жума Сафаров - кылмышка шектүүлөрдүн биринин атасы. Ал 19 жаштагы уулун “Ислам мамлекети” радикал тобу жарыялаган видеодон көрүп тааныды.
- Баланы оңой эле алдап койсо болот. Ооба, аны кимдир бирөө алдап, туура жолдон чыгарды, - дейт ал.
Тергөөчүлөр Кары Насир төрөлгөн Пархар районуна барышты. Тажик бийлигинин маалыматына караганда, ал өлкөдөн 2010-жылы кетип, Ирак менен Сирияга барган. Туристтерге кол салуу болгондон кийин тергөөчүлөр Насирдин үй-бүлөсүн, анын ичинде 18 жаштагы уулун суракка алышты.
- Мен атамды элестете албайм. Аны 2007-жылдан бери көрө элекмин. Ал бизден кабар алчу эмес. Аны "өлүп калган" дешкен. Бирок аныгын билбейм, - деп тим болду уулу.
Эгер Абдусаматовдун теракт жасаганы аныкталса, сот аны 20 жылга, же өмүр бою эркинен ажыратышы мүмкүн. Бирок сот өкүмүнө чейин тергөөчүлөр кандуу кол салууга дем берген Кары Насир тууралуу болушунча көбүрөөк маалымат алууну көздөп жатышат. Бул иштин алкагында Орусияда иштеп жүргөн 20 мигрант мекенине суракка чакырылды.