Актердук кесипти атайылап үйрөнбөй туруп эле элдин сүймөнчүгүнө арзып кеткендер сейрек учурайт. Андайлардын бири - Рысбек Жумабаев.
Жумабаев табигый шыгынын арты менен бүгүнкү күнгө чейин жети тасмага тартылып, кино сүйүүчүлөрдүн эле эмес, бир топ режиссерлордун да купулуна толуп келатат.
Элеттик Рысбек Жумабаев тасмага тартылып, элге таанылам деп өңүндө гана эмес, түшүндө да көргөн эмес. Киного байланышкан түштү кийинчирээк “Курманжан датка” киносуна тартылаар алдында көргөн.
Рысбек Жумабаев алгачкы жолу мындан жыйырма жылча илгери “Менин пирим - Алмамбет” деген тасмага тартылган. Ал учурду мындайча эскерди:
- 1992-90-жылдары мен көчөдө эле басып калдым. Анан ошол кезде режиссер Эрнист Абдыжапаров “Менин пирим - Алмамбет” деген кинону тартты. Бул болгону 10 мүнөттүк кино болчу. Ошол биринчи тасмам болду. Мага Алмамбет жакын болгондуктан мен ошонун ролун аткардым. Семетей Каныкейден “апа, айтыңызчы, аяш атам Алмамбет кандай киши эле?" деп сурайт эмеспи. Анда Каныкей "аяш атаң Алмамбет айкөл Манас атаңан да артыгыраак киши эле” деген жери бар.
Жумабаевди экинчи ирет “Кыргыз кереметтери” деген тасмага немис режиссер тарткан экен:
- Ошондо мен “Кыргыз кереметтери” аттуу тасмага тартылдым. Франк Мюллер бул тасманы дүйнөнүн көптөгөн жерлеринде көрсөтүп жүрдү.
- Уркуган деген сүрөтчү бала болот. Ал тиги дүйнө менен байланышта турат. Бул кинонун эң кызыгы - аны атактуу “Уркуя”, “Кызыл алманы” тарткан Кадыржан Кыдыралиев тартты. Балыкчы темир жолунда, поездин ичинен тартылган. Бул тасма Францияда "Алтын Монгол-Ферд” аттуу сыйлык алган.
Жумабаев 2012-жыл Лиза Стишованын “Чайка” аттуу киносунда Достоевскийдин ролун ойногон.
Адатта Рысбек Жумабаевди режиссерлор өздөрү чакырышат. Ал эми “Курманжан датка” тасмасынын режиссерун болсо өзү издеп барган экен. "Буга түшүм себеп болду" дейт айылдык актер биз менен маегинде:
- 2012-жылдын май айынын аягында Садык Шерниязовду түшүмдө көрдүм. Ал аялдарга жоолук салып жаткан экен. Анан жанына барсам мени баса калышты. Көрсө алар "Курманжан датканы" тартып жатышыптыр. Ошентип мен Чортон баатырдын ролун алып аткарып келдим.
Бирок Чортон баатырды аткаруу оңойго турган жок:
- Мен Алымбек датканын башын алдым, анан менин башымды алышты. Садык Шерниязов да жөн киши эмес экен, тарыхый маалыматтарга караганда Алымбек датка эт жеп жаткан кезинде Чортон баатыр ошол жерден анын башын кесип салат. Бирок бул тартылып жаткан киносунда Алымбек датка намазга жыгылып жаткан учурда башы чабылат.
Рысбек үчүн Чортон баатырдан да 2007-жылы тартылган “Бешик” тасмасынын кейипкери Каламатты аткаруу оор болгон экен.
- Бул роль мен үчүн эң оор болду. Ал жерден мени профессионал актер эмес дешти. Анан тасма жарым-жартылай тартылып калганда мени өпкүлөштү. Базар-Коргон районунда тартылдык. Аны кыштын күнү тартып, оор эле болду.
Рысбек Жумабаев Жети-Өгүз районундагы Дархан айылында эл катары тиричилик кылып келатат. Атайын актердук билимде окубаганы менен, тартылган тасмалары аркылуу аны кино ышкыбоздордун далайы тааныйт:
- Ошол фильмдерди көргөндөр көчөдөн баратсам "сизди кинодон көрдүк" десе уялып кетем.
Актердук өнөрдөн тышкары ал сүрөт тартканга шыктуу. Акыркы кездери манасчылыкка ооп бараткан экен. “Манасты” деле жаттабай эле, илхому келгенде айтып жиберерин биз аны менен баарлашып отурганда байкадык.
Рысбек Жумабаев бир эркек, төрт кыздын атасы. Ал киного тартылат элем деп эки жакка кеткенде тиричиликтин, чарбачылыктын жүгү аялынын мойнунда калат.
Элеттик Рысбек Жумабаев тасмага тартылып, элге таанылам деп өңүндө гана эмес, түшүндө да көргөн эмес. Киного байланышкан түштү кийинчирээк “Курманжан датка” киносуна тартылаар алдында көргөн.
Рысбек Жумабаев алгачкы жолу мындан жыйырма жылча илгери “Менин пирим - Алмамбет” деген тасмага тартылган. Ал учурду мындайча эскерди:
Жумабаевди экинчи ирет “Кыргыз кереметтери” деген тасмага немис режиссер тарткан экен:
- Ошондо мен “Кыргыз кереметтери” аттуу тасмага тартылдым. Франк Мюллер бул тасманы дүйнөнүн көптөгөн жерлеринде көрсөтүп жүрдү.
"Теңир-Тоо" тобу
2000-жылы режиссер Марат Сарулу “Бейиштеги бир түн” деген тасмасына чакырып, сүрөтчүнүн ролун берген:- Уркуган деген сүрөтчү бала болот. Ал тиги дүйнө менен байланышта турат. Бул кинонун эң кызыгы - аны атактуу “Уркуя”, “Кызыл алманы” тарткан Кадыржан Кыдыралиев тартты. Балыкчы темир жолунда, поездин ичинен тартылган. Бул тасма Францияда "Алтын Монгол-Ферд” аттуу сыйлык алган.
Жумабаев 2012-жыл Лиза Стишованын “Чайка” аттуу киносунда Достоевскийдин ролун ойногон.
Адатта Рысбек Жумабаевди режиссерлор өздөрү чакырышат. Ал эми “Курманжан датка” тасмасынын режиссерун болсо өзү издеп барган экен. "Буга түшүм себеп болду" дейт айылдык актер биз менен маегинде:
- 2012-жылдын май айынын аягында Садык Шерниязовду түшүмдө көрдүм. Ал аялдарга жоолук салып жаткан экен. Анан жанына барсам мени баса калышты. Көрсө алар "Курманжан датканы" тартып жатышыптыр. Ошентип мен Чортон баатырдын ролун алып аткарып келдим.
- Мен Алымбек датканын башын алдым, анан менин башымды алышты. Садык Шерниязов да жөн киши эмес экен, тарыхый маалыматтарга караганда Алымбек датка эт жеп жаткан кезинде Чортон баатыр ошол жерден анын башын кесип салат. Бирок бул тартылып жаткан киносунда Алымбек датка намазга жыгылып жаткан учурда башы чабылат.
Рысбек үчүн Чортон баатырдан да 2007-жылы тартылган “Бешик” тасмасынын кейипкери Каламатты аткаруу оор болгон экен.
- Бул роль мен үчүн эң оор болду. Ал жерден мени профессионал актер эмес дешти. Анан тасма жарым-жартылай тартылып калганда мени өпкүлөштү. Базар-Коргон районунда тартылдык. Аны кыштын күнү тартып, оор эле болду.
- Ошол фильмдерди көргөндөр көчөдөн баратсам "сизди кинодон көрдүк" десе уялып кетем.
Актердук өнөрдөн тышкары ал сүрөт тартканга шыктуу. Акыркы кездери манасчылыкка ооп бараткан экен. “Манасты” деле жаттабай эле, илхому келгенде айтып жиберерин биз аны менен баарлашып отурганда байкадык.
Рысбек Жумабаев бир эркек, төрт кыздын атасы. Ал киного тартылат элем деп эки жакка кеткенде тиричиликтин, чарбачылыктын жүгү аялынын мойнунда калат.