Жогорку Кеңеште мечит-медреселерди, сыйынуучу жайларды жер салыгынан бошоткон мыйзам долбоору даярдалууда.
Бирок бул демилге айрым эл өкүлдөрүнүн каршылыгына кабылды. Депутаттардын айтымында, Кыргызстанда буга чейин басмаканадан чыккан диний адабияттар да кошумча нарк салыгынан бошотулган.
Колдообу же кодулообу?
25-январда парламентте диний уюмдарды жер салыгынан бошотуу демилгеси менен «Салык кодексине толуктоо киргизүү жөнүндө» мыйзам долбоору экинчи окууда каралып, айрым депутаттардын каршылыгына кабылды.
Социал-демократар фракциясынын депутаты Эркингүл Иманкожоева бул мыйзамды кабыл алууга ашыкпоого чакырууда:
- Бул эл арасында чоң маселени туудурушу мүмкүн. Ошондой эле диний уюмдардын эч кандай акча-каражаты жок деп айтканга болбойт. Чет жактардан чоң акчалар келип жатат, кредиттерди да берип жатат. Элдин башын айлантып жаткан да көп уюмдар бар. Ошон үчүн депутаттар муну кылдаттык менен карасак.
Мыйзам долбоору мечит-медреселер жана сыйынуучу жайлар коммерциялык эмес мекемелер болгондуктан аларды жер салыгынан бошотууну көздөйт. Ага каршы болгондор мечиттердин жана сыйынуучу жайлардын аймагында салыктан качкандар коммерциялык ишмердүүлүк баштайт деп чочулашууда. Алар бул жеңилдиктен өлкөнүн коопсуздугуна коркунуч жараткан диний уюмдар да пайдаланып кетет деген кооптонууларын билдиришти.
Ал эми айрым эл өкүлдөрү жер салыгынан Кыргызстанга салттуу делген ислам жана христиан диндерине тиешелүү сыйынуу жайлары гана бошотулушу керек деп эсептейт.
“Ар-намыс” фракциясынын депутаты Турсунбай Бакир уулун угалы:
- Бул жерде парламенттин жана элдин кызыкчылыгы болуш керек. Мечит-медреселерге жана православ чиркөөлөрүнө башка да сыйынуучу жайлардын баарын кошуп салсак, анда биз сепаратизмди, экстремизмди да колдогон болуп калабыз.
Бирок ислам жана христиан диндерине гана артыкчылык берүү - диний жаатта кодулоо болуп каларын, салык алуудагы теңдик принциби бузулары да айтылууда.
Диний адабияттар да салыктан бошогон
"Ар-намыстын” дагы бир депутату Каныбек Иманалиев буга чейин диний адабияттар кошумча нарк салыгынан бошотулганын, ошол эле кезде мектептердеги окуу китептери үчүн салык алынарын эске салды:
- Бул жерде дагы бир жагдай бар. Мен сиздерге полиграфист катары айтып койоюн. Кыргызстанда жылына 2 млн. нуска менен диний китептер чыгат. Бирок алар салык төлөбөйт. Куран менен Хадиске сөз жок. Бирок секталар жөнүндө диний китептер да чыгып жатпайбы. Ошол эле кезде мектептердеги окуу китептери үчүн кошумча нарк салыгын төлөйбүз. Диний уюмдарга ал жагынан да бир жеңилдик бар. Ошон үчүн биз жардам беребиз деп жатып кесепетин тийгизип албайлы.
Дин иштери боюнча мамлекеттик агенттиктин алдындагы Байкоочу кеңештин мүчөсү, дин таануучу Индира Асланова болсо, Кыргызстан светтик өлкө болгондон кийин диний уюмдарга артыкчылык берүү, алардын айрым бир салыктардан бошотуу туура эмес болот деген пикирде.
- Мектептердеги окуу китептерден салык алып, диний адабияттардын салыктан бошогону туура эмес. Анткени мектеп окуучулары биздин кийинки муун эмеспи. Баш мыйзамда биз светтик мамлекет болуп эсептелебиз. А светтик мамлекет болгондон кийин баарынан тегиз мамиле кылынышы керек.
Ошол эле кезде диний адабияттарды салыктан бошотулганын колдогондор да жок эмес. Алардын айтымында, диний адабияттар да коомду тарбиялоого салым кошууда.
Колдообу же кодулообу?
Мечит-медреселерге жана православ чиркөөлөрүнө башка да сыйынуучу жайлардын баарын кошуп салсак, анда биз сепаратизмди, экстремизмди да колдогон болуп калабыз.
Турсунбай Бакир уулу
Мечит-медреселерге жана православ чиркөөлөрүнө башка да сыйынуучу жайлардын баарын кошуп салсак, анда биз сепаратизмди, экстремизмди да колдогон болуп калабыз.
Социал-демократар фракциясынын депутаты Эркингүл Иманкожоева бул мыйзамды кабыл алууга ашыкпоого чакырууда:
- Бул эл арасында чоң маселени туудурушу мүмкүн. Ошондой эле диний уюмдардын эч кандай акча-каражаты жок деп айтканга болбойт. Чет жактардан чоң акчалар келип жатат, кредиттерди да берип жатат. Элдин башын айлантып жаткан да көп уюмдар бар. Ошон үчүн депутаттар муну кылдаттык менен карасак.
Мыйзам долбоору мечит-медреселер жана сыйынуучу жайлар коммерциялык эмес мекемелер болгондуктан аларды жер салыгынан бошотууну көздөйт. Ага каршы болгондор мечиттердин жана сыйынуучу жайлардын аймагында салыктан качкандар коммерциялык ишмердүүлүк баштайт деп чочулашууда. Алар бул жеңилдиктен өлкөнүн коопсуздугуна коркунуч жараткан диний уюмдар да пайдаланып кетет деген кооптонууларын билдиришти.
Ал эми айрым эл өкүлдөрү жер салыгынан Кыргызстанга салттуу делген ислам жана христиан диндерине тиешелүү сыйынуу жайлары гана бошотулушу керек деп эсептейт.
“Ар-намыс” фракциясынын депутаты Турсунбай Бакир уулун угалы:
- Бул жерде парламенттин жана элдин кызыкчылыгы болуш керек. Мечит-медреселерге жана православ чиркөөлөрүнө башка да сыйынуучу жайлардын баарын кошуп салсак, анда биз сепаратизмди, экстремизмди да колдогон болуп калабыз.
Бирок ислам жана христиан диндерине гана артыкчылык берүү - диний жаатта кодулоо болуп каларын, салык алуудагы теңдик принциби бузулары да айтылууда.
Диний адабияттар да салыктан бошогон
"Ар-намыстын” дагы бир депутату Каныбек Иманалиев буга чейин диний адабияттар кошумча нарк салыгынан бошотулганын, ошол эле кезде мектептердеги окуу китептери үчүн салык алынарын эске салды:
- Бул жерде дагы бир жагдай бар. Мен сиздерге полиграфист катары айтып койоюн. Кыргызстанда жылына 2 млн. нуска менен диний китептер чыгат. Бирок алар салык төлөбөйт. Куран менен Хадиске сөз жок. Бирок секталар жөнүндө диний китептер да чыгып жатпайбы. Ошол эле кезде мектептердеги окуу китептери үчүн кошумча нарк салыгын төлөйбүз. Диний уюмдарга ал жагынан да бир жеңилдик бар. Ошон үчүн биз жардам беребиз деп жатып кесепетин тийгизип албайлы.
Дин иштери боюнча мамлекеттик агенттиктин алдындагы Байкоочу кеңештин мүчөсү, дин таануучу Индира Асланова болсо, Кыргызстан светтик өлкө болгондон кийин диний уюмдарга артыкчылык берүү, алардын айрым бир салыктардан бошотуу туура эмес болот деген пикирде.
- Мектептердеги окуу китептерден салык алып, диний адабияттардын салыктан бошогону туура эмес. Анткени мектеп окуучулары биздин кийинки муун эмеспи. Баш мыйзамда биз светтик мамлекет болуп эсептелебиз. А светтик мамлекет болгондон кийин баарынан тегиз мамиле кылынышы керек.
Ошол эле кезде диний адабияттарды салыктан бошотулганын колдогондор да жок эмес. Алардын айтымында, диний адабияттар да коомду тарбиялоого салым кошууда.