Бүгүн “Дело №....” гезитинин жаңы жылдан кийинки биринчи саны жарыкка чыкты.
“Атамбаев үч тараптуу: Кыргызстан-Түркия-Россия союзун түзүүдө”. “Дело №....” гезити бүгүн баш макаласын президент Алмазбек Атамбаевдин Түркия сапарына арнап, президенттин алгачкы расмий сапары жолдуу болгонун, ал тургай анын Түрк Республкиасынын парламентинде сүйлөгөн сөзү сенсацияга айланганын, байыркы түрктөрдүн тарыхына кайрылган кыргыз президенти 6-8-кылымдардагы Улуу Түрк каганаты жөнүндө, Осмон империясын курууда кыргыздардын Византиянын императордук аскерлерин талкалоого жардам бергени жөнүндө, тилекке каршы бүгүн Улуу Түрк каганатын кайра курууга мүмкүн болбогон күндө дагы түрк мамлекеттеринин бекем союзун курууга болорун айтканы залда отургандардын ордунан туруп алып, дуулдаган кол чабуусу менен кубаттоого алынып турганын маалымдады.
”Дело №...” жумалыгы Атамбаев мындан ары Кыргызстандын эң жакын өнөгү Түркия болорун бөтөнчө белгилегенин, кыргыз президенти ошондой эле иш сапар учурунда Американын Кыргызстандагы авиабазасы тууралуу кеп кылып, мөөнөтү 2014-жылы аяктай турган авиабазаны эл аралык жарандык борборго айлантуу сунушун киргизгенин жана бул долбоорду ишке ашырууну колдоо үчүн биринчи иретте Түркия менен Россияны жардамга чакырганын, президент өткөн июндагы каргашалуу окуяны эске салып, Өзбек президенти Ислам Каримов менен сүйлөшкөнүн, бүгүн дүйнөлүк картадан Өзбекстан менен Кыргызстандын жок болуп кетишин каалаган күчтөр толтура экендигин, эркиндикке жеттик деп келатканыбыз менен дагы эле көп нерсе колубузду бууп, бутубузду тушап турганын, өзүбүздүн нефтибиз болуп туруп сордуруп алалбай келатканыбызды, акыркы 10 жыл ичинде Кумтөрдүн 10 млрд. доллар алтыны сыртка ташылып кеткенин, ал эми Кыргызстандын казынасына бул сумманын болгону 3 проценти гана түшкөнүн, бүгүн Кыргызстанды карыздап алган акчалардын кулу кылгысы келгендер барын, бирок байыркы көкжал түрктөрдүн атасы болгон кыргыздар эч качан кул болуп көрбөгөнүн, түрктөр тизелеп кул болгондон көрө тикесинен туруп өлгөндү артык көрөрүн айтканын белгиледи.
Макаланын автору аягында ошентип Алмазбек Атамбаевдин президенттик кызматка келиши менен Кыргызстандын талаасында Евразия континентиндеги саясый абалды тез арада өзгөртүүгө алып келе турган чоң оюн башталды деген жыйынтык чыгарды.
Бишкек СИЗОсундагы бунт жөнүндө “Дело №...” гезити да жазып чыкты. Бунт чыккан 16-январь күнү Бишкектин №1 тергөө абагынан ырасмий да, ырасмий эмес да маалыматтар массалык маалымат каражаттарына тынбай келе баштаганын, бейырасмий маалыматтарды журналисттерге түрмөдө олтургандардын өздөрү телефон чалып кабарлап турганын, тилекке каршы мындай мекемелерде телефон байланышына тыюу салынгандыгына карабастан ушундай болгонун, “Дело “№...” гезитинин редакциясына телефон чалгандардын бири: “Спецназ таңатпай кирип келип, баарын бирден сабап кирди. Тезирээк келгиле, кан төгүлө баштады” деп кыйкырганын, ошондон кийин эле СИЗОго жетип барып, абактагылардын өздөрүнө жолугуп сүйлөшкөн Кыргызстандын Акыйкатчысы Турсунбек Акун бул версиянын чын экендигин, камерага кирип келген спецназчылар абактагыларды ур-токмокко алып киргенин, абактагылар буга жооп кылып айнектерди талкалап, матрацтарды өрттөй баштаганын билдиргенин жазып чыкты.
Эмне үчүн абактагылар жөндөн жөн эле ур-токмокко алынган? Турсунбек Акундун айтымында, Байзаков башында турган Мамлекеттик жаза өтөө башкармалыгы “положенецтерге” бул жерде ким кожоюн экендигин билгизип койгусу келгендигин, албетте бул ниет туура экендигин, бирок аны ушундай уруп-согуу ыкмасы менен түшүндүрүү акылга сыйбаган көрүнүшкө жана кесиптик түркөйлүккө жатарын билдирди.
Ал эми жаза өтө башкармалыгынын айтуусунда, бул күнү кезектеги эле текшерүү жүргүзүлө баштаган, дагы бир версия боюнча чыр “положенец” Дамир Сапарбековду 1-СИЗОдон уюшкан кылмыштуу топтун мүчөлөрү жата турган №50 СИЗОго которууга байланыштуу чыккан. Анткени бул жерде эч кандай телефон байланышы деген болбойт. Ызы-чууга улай эле Чүй аймагындагы 6 колонияда бир убакта ачкачылык жарыяланганын, баары бир гана Дамир Сапарбековду 1-СИЗОнун өзүндө калтыруу талабын коюшканын, генерал Байзаковдун айтымында, Сапарбековду башка түрмөгө которууга күч органынын аракети мыйзамдуу экенине көздөрү жеткенден кийин колониядагылар ачкачылыгын токтотконун, түштөн кийин абактарда кадимки турмуш өз ордуна келгенин, ал эми Дамир Сапарбеков жакын аранын ичинде 50-СИЗОго которуларын, мындайлардын күч органдарына “диктовать” этүүсүнө эч качан жол берилбей тургандыгын билдиргенин жазып чыкты.
Баса 1-СИЗОдо бунт чыкканда түрмөдөгүлөрдүн ал имараттын алдына чогулган тууган-туушкандарынын ичинен 25и 1 суткадан 5 суткага чейин админстративдик жазага тартылганын, ошону менен бирге эле премьер-министр генерал-майор Шейшенбек Байзаков Кыргыз өкмөтүнүн алдындагы Мамлекеттик жаза өтөө башкармалыгынын төрагалыгына бекиткен чечимге кол койгонун да “Дело №....” гезити кабарлады.
“Дело №.... “ гезити булар менен бирге жаңы өкмөттүн курамы тууралуу бүгүнкү санында кенен кеп кылды. Ар бир жаңы дайындалган вице-министрлерден тартып министрлерге чейин жазып, жаңы дайындалгандар буга дейре кайда иштегенин, эмне кылганын, эми мындан ары эмне кылайын деген ойлору барын талдоого алып, ар бирине кыскача мүнөздөмө берди.
Аталган жумалык бүгүн Бишкек шаардык сотунда Мурат Суталиновдун Улуттук коопсуздук комитети тарабынан тергөөгө алынып, мамлекеттик чек арадан мыйзамыз өткөн деген кылмыш иши боюнча маселени карай тургандыгын кабарлады.
Жумалык ошону менен бирге эле “кыргызстандыктар самолетто эмес, табытта учуп жүрөт” деген теманын алдында республиканын транспорттук прокурору Кубанычбек Мамакеевдин маегин жарыялады. Анда жакында эле Бишкек-Ош каттамында конуп баратып оңкобашатып кетип, төрт аягы асманды карап калган, күйүп да кеткен, Кудайдан парманы менен 82 жүргүнчүсү аман-эсен калган самолет жана Кыргызстандын бүтүндөй авиапаркынын азыркы абалы туурасында сөз болот.
Ушул эле санга “Казино жана кумар клубдары: “Мышык-чычкан” оюну” деген макала да окурмандарга тартууланды. Макалада тыюу салынган кумар оюн жайларынын ээлери текшерүүчүлөрдүн көзүнө чалынбастан иштерин уланта берүү үчүн кандай гана айла-амалдарга барып жаткандыгы жөнүндө баяндалат.
“Дело №....” ошону менен бирге эле бүгүнкү санына “Кыргызстанда орус тили кимге жана эмнеге тоскоолдук кылып жатат?” деген суроолуу теманын алдында депутат Ирина Карамушкина менен Равшан Жээнбековдун, саясат иликтөөчүлөр Токтогул Какчекеев менен Марс Сариевдин, Кадыр Маликов менен Бакыт Бакетаевдин жана укук коргоочу Динара Ошурахунованын ой-пикирлерин ортого салды.
Орус тили боюнча оюн билдиргендер бир ооздон орус тили бүгүн эч кимге токсоолдук кылып жатпаганын, тилди саясатка айланта берүү жакшылыкка алып барбастыгын, ошону менен бирге эле бүгүн өлкөдө саясатчылардын эки тобунун ортосунда күрөш жүрүп жатканын, бири өлкөнү модернизациялап, жаңылоого умтулуп атса, экинчи топ реформатор жаштардын жаңы муунун бийликке коё бербөө максатында тил маселесине жамынып алып бут тосо баштаганын, алардын ким экени жакын арада белгилүү болорун билдиришти.
”Дело №...” жумалыгы Атамбаев мындан ары Кыргызстандын эң жакын өнөгү Түркия болорун бөтөнчө белгилегенин, кыргыз президенти ошондой эле иш сапар учурунда Американын Кыргызстандагы авиабазасы тууралуу кеп кылып, мөөнөтү 2014-жылы аяктай турган авиабазаны эл аралык жарандык борборго айлантуу сунушун киргизгенин жана бул долбоорду ишке ашырууну колдоо үчүн биринчи иретте Түркия менен Россияны жардамга чакырганын, президент өткөн июндагы каргашалуу окуяны эске салып, Өзбек президенти Ислам Каримов менен сүйлөшкөнүн, бүгүн дүйнөлүк картадан Өзбекстан менен Кыргызстандын жок болуп кетишин каалаган күчтөр толтура экендигин, эркиндикке жеттик деп келатканыбыз менен дагы эле көп нерсе колубузду бууп, бутубузду тушап турганын, өзүбүздүн нефтибиз болуп туруп сордуруп алалбай келатканыбызды, акыркы 10 жыл ичинде Кумтөрдүн 10 млрд. доллар алтыны сыртка ташылып кеткенин, ал эми Кыргызстандын казынасына бул сумманын болгону 3 проценти гана түшкөнүн, бүгүн Кыргызстанды карыздап алган акчалардын кулу кылгысы келгендер барын, бирок байыркы көкжал түрктөрдүн атасы болгон кыргыздар эч качан кул болуп көрбөгөнүн, түрктөр тизелеп кул болгондон көрө тикесинен туруп өлгөндү артык көрөрүн айтканын белгиледи.
Макаланын автору аягында ошентип Алмазбек Атамбаевдин президенттик кызматка келиши менен Кыргызстандын талаасында Евразия континентиндеги саясый абалды тез арада өзгөртүүгө алып келе турган чоң оюн башталды деген жыйынтык чыгарды.
Бишкек СИЗОсундагы бунт жөнүндө “Дело №...” гезити да жазып чыкты. Бунт чыккан 16-январь күнү Бишкектин №1 тергөө абагынан ырасмий да, ырасмий эмес да маалыматтар массалык маалымат каражаттарына тынбай келе баштаганын, бейырасмий маалыматтарды журналисттерге түрмөдө олтургандардын өздөрү телефон чалып кабарлап турганын, тилекке каршы мындай мекемелерде телефон байланышына тыюу салынгандыгына карабастан ушундай болгонун, “Дело “№...” гезитинин редакциясына телефон чалгандардын бири: “Спецназ таңатпай кирип келип, баарын бирден сабап кирди. Тезирээк келгиле, кан төгүлө баштады” деп кыйкырганын, ошондон кийин эле СИЗОго жетип барып, абактагылардын өздөрүнө жолугуп сүйлөшкөн Кыргызстандын Акыйкатчысы Турсунбек Акун бул версиянын чын экендигин, камерага кирип келген спецназчылар абактагыларды ур-токмокко алып киргенин, абактагылар буга жооп кылып айнектерди талкалап, матрацтарды өрттөй баштаганын билдиргенин жазып чыкты.
Эмне үчүн абактагылар жөндөн жөн эле ур-токмокко алынган? Турсунбек Акундун айтымында, Байзаков башында турган Мамлекеттик жаза өтөө башкармалыгы “положенецтерге” бул жерде ким кожоюн экендигин билгизип койгусу келгендигин, албетте бул ниет туура экендигин, бирок аны ушундай уруп-согуу ыкмасы менен түшүндүрүү акылга сыйбаган көрүнүшкө жана кесиптик түркөйлүккө жатарын билдирди.
Ал эми жаза өтө башкармалыгынын айтуусунда, бул күнү кезектеги эле текшерүү жүргүзүлө баштаган, дагы бир версия боюнча чыр “положенец” Дамир Сапарбековду 1-СИЗОдон уюшкан кылмыштуу топтун мүчөлөрү жата турган №50 СИЗОго которууга байланыштуу чыккан. Анткени бул жерде эч кандай телефон байланышы деген болбойт. Ызы-чууга улай эле Чүй аймагындагы 6 колонияда бир убакта ачкачылык жарыяланганын, баары бир гана Дамир Сапарбековду 1-СИЗОнун өзүндө калтыруу талабын коюшканын, генерал Байзаковдун айтымында, Сапарбековду башка түрмөгө которууга күч органынын аракети мыйзамдуу экенине көздөрү жеткенден кийин колониядагылар ачкачылыгын токтотконун, түштөн кийин абактарда кадимки турмуш өз ордуна келгенин, ал эми Дамир Сапарбеков жакын аранын ичинде 50-СИЗОго которуларын, мындайлардын күч органдарына “диктовать” этүүсүнө эч качан жол берилбей тургандыгын билдиргенин жазып чыкты.
Баса 1-СИЗОдо бунт чыкканда түрмөдөгүлөрдүн ал имараттын алдына чогулган тууган-туушкандарынын ичинен 25и 1 суткадан 5 суткага чейин админстративдик жазага тартылганын, ошону менен бирге эле премьер-министр генерал-майор Шейшенбек Байзаков Кыргыз өкмөтүнүн алдындагы Мамлекеттик жаза өтөө башкармалыгынын төрагалыгына бекиткен чечимге кол койгонун да “Дело №....” гезити кабарлады.
“Дело №.... “ гезити булар менен бирге жаңы өкмөттүн курамы тууралуу бүгүнкү санында кенен кеп кылды. Ар бир жаңы дайындалган вице-министрлерден тартып министрлерге чейин жазып, жаңы дайындалгандар буга дейре кайда иштегенин, эмне кылганын, эми мындан ары эмне кылайын деген ойлору барын талдоого алып, ар бирине кыскача мүнөздөмө берди.
Аталган жумалык бүгүн Бишкек шаардык сотунда Мурат Суталиновдун Улуттук коопсуздук комитети тарабынан тергөөгө алынып, мамлекеттик чек арадан мыйзамыз өткөн деген кылмыш иши боюнча маселени карай тургандыгын кабарлады.
Жумалык ошону менен бирге эле “кыргызстандыктар самолетто эмес, табытта учуп жүрөт” деген теманын алдында республиканын транспорттук прокурору Кубанычбек Мамакеевдин маегин жарыялады. Анда жакында эле Бишкек-Ош каттамында конуп баратып оңкобашатып кетип, төрт аягы асманды карап калган, күйүп да кеткен, Кудайдан парманы менен 82 жүргүнчүсү аман-эсен калган самолет жана Кыргызстандын бүтүндөй авиапаркынын азыркы абалы туурасында сөз болот.
Ушул эле санга “Казино жана кумар клубдары: “Мышык-чычкан” оюну” деген макала да окурмандарга тартууланды. Макалада тыюу салынган кумар оюн жайларынын ээлери текшерүүчүлөрдүн көзүнө чалынбастан иштерин уланта берүү үчүн кандай гана айла-амалдарга барып жаткандыгы жөнүндө баяндалат.
“Дело №....” ошону менен бирге эле бүгүнкү санына “Кыргызстанда орус тили кимге жана эмнеге тоскоолдук кылып жатат?” деген суроолуу теманын алдында депутат Ирина Карамушкина менен Равшан Жээнбековдун, саясат иликтөөчүлөр Токтогул Какчекеев менен Марс Сариевдин, Кадыр Маликов менен Бакыт Бакетаевдин жана укук коргоочу Динара Ошурахунованын ой-пикирлерин ортого салды.
Орус тили боюнча оюн билдиргендер бир ооздон орус тили бүгүн эч кимге токсоолдук кылып жатпаганын, тилди саясатка айланта берүү жакшылыкка алып барбастыгын, ошону менен бирге эле бүгүн өлкөдө саясатчылардын эки тобунун ортосунда күрөш жүрүп жатканын, бири өлкөнү модернизациялап, жаңылоого умтулуп атса, экинчи топ реформатор жаштардын жаңы муунун бийликке коё бербөө максатында тил маселесине жамынып алып бут тосо баштаганын, алардын ким экени жакын арада белгилүү болорун билдиришти.