Дагы бир журналист өлкөдөн чыга албай калды

Алканованын иликтөөсүндө сөз болгон үйлөр.

"Фергана" маалымат агенттигине иликтөө материал даярдаган журналист Элнура Алкановага өлкөдөн чыгууга тыюу салынды.

Журналист Элнура Алканова өзүнө Кыргызстандан сыртка чыгууга тыюу салынганын чет өлкөдө жүргөн жеринде уккан. 8-январда өлкөгө кайтып келген Алканова Экономикалык кылмыштарга каршы кызматка суракка барды.

Журналисттин айтымында, ал БТА банкындагы жашыруун маалыматтын ачыкка чыгышы боюнча кылмыш ишинде күбө катары өтүп жатат.

Алканова эч кандай банктык чырды коомчулукка жарыялабаганын, иликтөөсүндө ачык булактардан алынган маалыматтар гана колдонулганын айтууда.

Элнура Алканова.

- Бул иште күбө катары суракка чакырылганым бүгүн мага маалым болду. Мен сурак учурунда тергөөчүдөн "керектүү документтерди, токтомдорду көрсөтүңүз" деп сурасам "сиз күбө катары өтүп жатканыңыз үчүн көрсөтө албайбыз" деп баш тартышты. Ал эми өлкөдөн чыгышыма бөгөт бар экен. Мен: “Күбөгө карата эмне себептен мындай чара колдоносуңар?” десем: “Биз тергөө органы катары өз ыктыярыбыз менен ушундай чараны колдоно алабыз” деп түшүндүрүштү.

Журналисттин айтымында, анын өлкөдөн чыгышына чек койгон чечимди тергөөчү кабыл алган. Ал эми Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш боюнча мамлекеттик кызмат бул иш боюнча иликтөө жүрүп жатканын билдирип тим болду.

Кызматтын басма сөз катчысы Анастасия Пискур "Азаттыкка" иштин купуялыгына байланыштуу тергөө ашыкча маалымат бербей турганын жазуу жүзүндө маалымдады.

Былтыр Мамлекеттик мүлктү башкаруу фонду "Ала-Арча" мамлекеттик резиденциясына жакын жердеги 48 коттеж 12,4 гектар жери менен кошо аукцион аркылуу 142 миллион сомго сатылганын билдирген.

Бул иш боюнча иликтөө жүргүзгөн журналист Элнура Алканова мүлктү сатууда мыйзамсыз иштер болгонун, ага өкмөт башчы Сапар Исаковдун жакындары аралашканын жазган эле. Андан соң премьер-министр чуулгандуу "Идеал хаус" шаарчасына байланышкан видеороликти жана андагы маалыматтарды териштирүү боюнча Башкы прокуратурага кайрылган. Натыйжада Башкы прокуратура имараттардын сатылышынын мыйзамдуулугун аныктоо боюнча кылмыш ишин ачкан.

Башкы көзөмөл органы 18-декабрда маалымат таратып, журналисттик иликтөөдө Сапар Исаковго байланыштуу маалыматтар далилденбегенин билдирген. Андан соң өкмөт журналистке кайрылып, жарыяланган макаланы төгүндөөнү жана расмий түрдө кечирим суроону талап кылган.

Премьер-министрдин кеңешчиси Гүлнура Төралиева журналистке жана басылмага коюлган талап боюнча буларды айткан болчу:

- Журналисттик иликтөөдө келтирилген жүйөлөр Башкы прокуратура тарабынан текшерилип, алардын чындыкка дал келбегени аныкталды. Ушундан улам "Фергана.ру" басылмасына жана журналист Элнура Алкановага кайрылып, маалыматты төгүнгө чыгарышын жана коомчулук алдында кечирим сурашын талап кылдык.

Өкмөт башчысынын командасы дагы эле ушундай талап коюп жатат. Ал эми журналист болсо кечирим суроодон баш тартууда.

Экономикалык кылмыштарга каршы күрөш боюнча мамлекеттик кызмат болсо "Фергана.ру" сайтында жарыяланган Алканованын иликтөөсүндө "банк сырын ачыкка чыгаруу фактысы орун алган" деген негизде кылмыш ишин козгогон. Эми дал ушул иште күбө катары Алканованын өлкөнүн сыртына чыгышына тыюу салынды.

Юрист Нурлан Садыков кылмыш ишинде күбө катары өтүп жаткан адамдын өлкөдөн чыгышына тыюу салуу туура эмес деген пикирде.

Нурлан Садыков.

- Жарандардын өлкөдөн сыртка чыгышына тыюу салуу практикасы анча деле көп тараган эмес. Акыркы учурда тергөө ушундай ыкманы көп колдоно баштагансыйт. Мындай ыкма шектүү же айыпталуучу абдан олуттуу күмөн ой жараткан кезде колдонулушу керек. Бирок журналисттердин өлкөдөн чыгышына тыюу салынган кийинки фактылар бул чара негизсиз колдонулуп жаткандай таасир калтырат. Мисалы, журналист Элнура Алканова күбө катары өтүп жатканда анын өлкөдөн чыгышына тыюу салуу негизсиз.

Элнура Алканова - өлкөдөн чыгышына тыюу салынган жалгыз журналист эмес. Буга чейин мурдагы президент Алмазбек Атамбаевдин "кадыр-баркына шек келтирди" деген негизде кылмыш иши козголгон "Zanoza.kg" сайтынын негиздөөчүлөрү журналисттер Дина Маслова менен Нарын Айыптын да өлкөдөн чыгышына тыюу салынган. Ошондой эле бул иштин алкагында мурдагы депутат Чолпон Жакупова, "Ата Мекен" партиясынын юристтери Канатбек Азиз менен Таалайгүл Токтакунова да ушундай эле негизде өлкөдөн чыга албайт.

"Азаттыктын" материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлерди жазууга болбойт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер жарыяланбайт.