Турдукуловду чек арадан өткөрбөө саясий буйрукпу?

Адил Турдукулов.

Оппозициячыл активист Адил Турдукуловдун АКШга сапары үзгүлтүккө учурады. Аны “Ак-Жол” чек ара бекетинен Кыргызстандан Казакстанга өткөрбөй коюшкан.

Бул жаңылык чыккандан кийин Ленин райондук сотунан Турдукулов карызын төлөбөгөнү үчүн чек арадан өтө албай калганын "Азаттыкка" билдиришти. Ал эми активист муну өзүнүн саясий ишмердүүлүгү менен байланыштырууда.

23-январда кыргыз оппозициясынын ондон ашуун өкүлү АКШга аттанган. Алардын катарында бараткан оппозициячыл активист Адил Турдукуловду чек арачылар өлкөдөн чыгарбоо боюнча соттун чечими бар экенин айтып, артка кайтарышкан. Бирок мунун себебин түшүндүрүшкөн эмес.

- Мындай тоскоолдуктардын себебин так айта албайм, бирок Батукаевге окшогон кылмышкерлерди жөн эле чыгарып жиберишет. Бул жерде саясат бар болушу мүмкүн, – деди активист.

Ал эми Чек ара кызматынын маалыматтык камсыздоо башкармалыгынын зардалы Гүлмира Бөрүбаева алар соттун чечимин аткарууга милдеттүү экенин айтты:

- Бизге соттун чечими келет. Аны чек ара кызматы аткарууга тийиш. Ал эмне болгон чечим, себеби кандай бизге айтылбайт. Болгону соттон чек арадан өтө албай турган жарандардын тизмеси берилет, биз ошону аткарабыз.

Ленин райондук соту Турдукуловду чек арадан карызы бар үчүн өтө албай калганын билдирди. Маалыматка ылайык, Адил Турдукулов жеке компаниялардан ири өлчөмдө насыя алган. Ал насыяны төлөөдө 600 доллар карыз болуп калган. Насыя берген тарап Турдукуловдон карызды өндүрүп берүү үчүн сотко кайрылган.

Бирок Турдукулов ири өлчөмдө насыя алганын тастыктаганы менен канча карыз болгонун ачык айткан жок. Ал учурда чек арадан өтпөй калганын териштирип жатканын билдирди:

- Насыя алганым чын, аны төлөп эле жаткам. Бирок чек арадан мага бул жөнүндө айтышкан эмес. Мен биринчи күнү сотко барып териштирип, ошол 600 доллар үчүн болсо аны төлөөгө даярмын. Маселени теритирип бүткөн соң мен АКШга учуп кеткени турам. Эми бул бийликтин кысымы болуп калды деп ойлойм.

“Жаны муундун коалициясы” коомдук бирикмесинин мүчөсү Тимур Саралаев бул окуяны бийликтин буйругу деп баалады:

- Эми ар кандай учур болот. Кээде салык тапшырганда деле бир-эки күн акча тартыш болуп калат, унутуп каласың. 600 доллар деген бул чоң акча эмес, муну азыр мындай адам деле карызга бере алат. Бул бийликтин эле буйругу болуп калды. Карызды бербей жатат деп органдарга кайрылган күндө деле дароо иш козголбойт.

Банкка карыз болгону үчүн адамды чек арадан өткөрбөө канчалык негиздүү. Муну тактоо максатында Бишкектеги банктардын биринин насыя берүү бөлүмүндө иштеген Улан Максатов менен байланыштык:

- Азыр ар бир кишиде насыя бар. Эгерде кардар алган насыяны убагында төлөй албай, бир-эки айга кечиктире турган болсо банкка келип, карызды качан берерин, акча издеп жатканын айтса. чек ара кызматына билдирүү берилбейт. Тактап айтканда, такыр жоголуп кетпей, банкка барып турушуң керек. Ал эми үч-төрт ай дайыны чыкпаса, банк кардарды сотко берет. Сот аны териштирген соң, чек ара кызматына кабарлайт. Биздин өлкөдө мындай тажрыйба аз колдонулат. Кээде-кээде гана такыр качып кеткендерди бербесе, мындай учурлар аз, - деди Максатов "Азаттыкка".

Ал ортодо Бишкекте бүгүн белгисиз адамдар журналист Булат Сатаркуловго кол салып, тоноп кеткени маалым болду. Ал 23-январда “Ак-Жол” өткөрмө бекетине барып, Адил Турдукуловду чек арачылар өткөрбөй жатканын видеого тартууга аракет кылган.

Кол салуу Булат Сатаркуловдун Бишкектеги үйүнүн жанында, таңкы саат төрттө болгон. Белгисиз адамдар журналисттин кымбат видеокамерасын алып кетишкен. Бишкек шаардык ишки иштер башкармалыгынын пресс-катчысы Олжобай Казабаев бул маалыматты тастыктады.

- Жабырлануучу азыр милицияга көрсөтмө берүүдө. Журналист өзүн урган адамдарды тааныбасын айтты. Кандай буюмдары тонолгону учурда такталууда. Азыр бир нерсе деп айтууга эрте. Териштирүү иштери жүрүп жатат, - деди Казабаев.

Булат Сатаркулов бир нече басылмада фрилансер болуп иштегени маалым болду. Ал негизинен журналисттик иликтөө жүргүзүп келген.

Ал эми Адил Турдукулов акыркы убакта нааразылык акцияларына чыгып, бийликти анын ичинен президенттин ишин кескин сынга алып келгени менен белгилүү.Кыргыз оппозициясы АКШнын Мамлекеттик департаментинин, Конгресстин өкүлдөрү менен жолугуп, Кыргызстандагы саясий маселелерди талкуулайбыз деп ачык билдиришүүдө. АКШга болгон сапар парламенттеги оппозициячыл депутат Равшан Жээнбековдун жеке демилгеси болуп, жол чыгымдарын ар ким өз капчыгынан төлөмөй болду.

АКШга бараткан топтун курамында Кубатбек Байболов, Кубанычбек Кадыров, Адил Турдукулов өңдүү бийликке сын айтып келген саясатчылар жана жаш активисттер, бейөкмөт уюмдардын өкүлдөрү бар экени айтылууда.