Мамлекеттик аткаминерлер эмне үчүн убагында декларация беришпейт? Аларга жоопкерчилик каралганбы? Аткаминерлердин киреше-чыгашасын ачык көрсөтүүгө канткенде жетишебиз?
«Арай көз чарай» талкуусуна Жогорку Кеңештин депутаты Аалы Карашев жана Мамлекеттик салык кызматынын төрагасынын орун басары Искендер Асылкулов катышты.
«Азаттык»: - Искендер мырза, мамлекеттик кызматкерлер декларацияны эмне үчүн тапшырат? Мамлекет үчүн андай маалыматтарды алуунун максаты эмнеде?
Искендер Асылкулов.
Искендер Асылкулов: - Мыйзам боюнча мамлекеттик жана муниципалдык кызматтарды ээлеген адамдар салык декларацияларын тапшырууга милдеттүү. Анда ар бир аткаминер жыл ичиндеги тапкан кирешесин, чыгашасын, тапкан мүлкү боюнча маалыматтарды 1-апрелге чейин тапшырышы керек. Андан кийин да маалыматтарында алымча-кошумча болуп калышы мүмкүн, аларга 3 ай кошумча мүмкүнчүлүк берилет.
Ошентип алган маалыматтын негизинде Мамлекеттик салык кызматы 1-июлдан баштап ар бир декларацияны текшерип чыгат. Биз маалыматтарды банктарга, Мамлекеттик каттоо кызматына, башка мамлекеттик органдарга жөнөтүп, алар менен да салыштырып, талдап чыгабыз.
«Азаттык»: - Саясий, мамлекеттик жана административдик кызматтарды ээлеп турган 157 аткаминер салык декларациясын тапшырган эмес. Себеби айтылабы? Алар кимдер, кайсы деңгээлдеги жетекчилер?
Искендер Асылкулов: - Мисалы, саясий кызматтарга - министрлер, Жогорку Кеңештин жана жергиликтүү кеңештердин депутаттары, акимдер, өкмөттүн облустардагы өкүлдөрү, ал эми атайын кызматтарга - соттор, элчилер, укук коргоо органдарынын жетекчилери кирет.
«Азаттык»: - Салык декларациясын бербегендердин арасында Жогорку Кеңештин депутаттарынан да барбы?
Искендер Асылкулов: - Бар.
«Азаттык»: - Аалы мырза, жогорудагы айтылган маалыматтарга таянсак, аткаминерлер эмне үчүн убагында декларация тапшырышпайт деп ойлойсуз? Маани беришпейби, мыйзам чаралары начарбы же башка себептери барбы?
Аалы Карашев.
Аалы Карашев: - Декларация деген түшүнүк 2004-жылы «Мамлекеттик кызмат жөнүндө» мыйзам кабыл алынгандан башталат. Биринчи саясий кызматта иштеген жетекчилерден декларацияларды кабыл ала башталган. Мамлекеттик жана муниципалдык кызматкерлердин декларация тапшыруунун негизги максаты – аткаминерлердин мыйзамсыз байып кетишин көзөмөлгө алуу, аныктоо.
2016-жылга чейин бул милдетти Мамлекеттик кадр кызматы аткарып келсе, 2017-жылдан ишти Мамлекеттик салык кызматы аткарууда. Мамлекеттик кызматта туруп убагында декларация тапшырбагандарга сөзсүз чара көрүлүшү керек. Мыйзам боюнча аларга административдик чаралар каралган, кызматтан кетиргенге чейин жазалар бар. Эң негизги максат - коомдо мамлекеттик кызматкерлер жөнүндө маалыматтардын ачык-айрым болушу.
Декларация бербегендерди жалпыга маалымдоо каражаттары аркылуу жарыялаш керек. Коомчулуктун талкуусуна, баалоосуна чыгарыш керек. 2012-жылга чейин кабыл алынган декларациялар топтолуп, бир кабинетте эле сакталып келген. Айрымдары боюнча укук коргоо органдарында суроо болсо эле алынбаса, калганы ошол жерде эле жатчу. Ошондо биринчи аракеттер башталып, атайын түзүлгөн комиссия саясий кызматта иштеген жетекчилердин декларацияларын текшерип, маалыматтар боюнча суроолор жаралса чара көрүү үчүн тиешелүү органдарга жана мамлекет жетекчилерине чейин берип турганбыз.
(Талкуунун толук вариантын ушул жерден көрүңүз)