Соттун чечими менен 21 жылга эркинен ажыратылган Тохтар Тулешов буга чейин алган бардык сыйлык-наамдарынан да ажырады. Алардын арасында “Күрмет” ордени да бар. Өкүмдү судья Ербол Ахметжанов окуду:
- Акыркы чечимге ылайык, Тулешов 21 жылга эркинен ажыратылып, мыйзамсыз жол менен тапкан үй-мүлкү конфискацияга алынсын, өмүр бою жетекчилик кызматтарда иштөө укугунан ажырасын. 41-беренеге ылайык, Тулешовдон полковник аскерий наамы жана “Курмет” мамлекеттик ордени алынсын.
Соттун өкүмү менен баш прокурордун мурдагы орун басары Ильяс Бахтыбаев жети жылга эркинен ажыратылды. Түштүк Казакстан облусунун Ички иштер башкармалыгынын мурдагы башчысы Хибратулла Доскалиев да беш жылга абакка кесилип, үй-мүлкү конфискацияланды. Бул эки адамга Тулешовду колдошкон деген айыптар тагылды.
Кыргыз революциясын эңсеген казак ишкери
Кыргыз революциясын эңсеген казак ишкери
Казак бийлиги сыра магнаты Тохтар Тулешовду Кыргызстандын ыкмасы менен бийликти тартып алууга аракеттенген деп айыптады. Алты айдан бери абакта жаткан казакстандык ишкерге мурда коюлган айыптар өзгөртүлдү.
Тохтар Тулешовдун камалганы тууралуу январь айынын соңунда маалым болгон. Жай башында Казакстандын Улуттук коопсуздук комитети билдиргендей, Тулешов мамлекеттик төңкөрүш уюштурууга аракет кылып, өзү үчүн Казакстандын вице-президенти деген жаңы кызматты негиздөөгө аракет кылган, ал эми кийинчерээк өлкө башына келүүнү көздөгөн. Ал эми Бахтыбаев менен Доскалиев төңкөрүштөн кийин Жогорку Соттун жана ички иштер министринин кызматын ээлөөгө даярданып жатышкан. “Тулешовдун иши” боюнча кылмыш жоопкерчилигине 25 адам тартылды, 300дөй адам күбө катары өттү.
Ошондой эле Улуттук коопсуздук кызматы Тулешов өлкөдө апрель-май айынын башында Казакстандын бир нече шаарларында өткөн жер маселесине байланыштуу митингдерди каржылаган деп шектелгенин билдирген.
Чымкенттеги ири сыра чыгаруучу заводдун кожоюну Тохтар Тулешов “чыңалуунун уюктарын жаратып, каршылык акцияларын жана жапырт башаламандыктарды уюштуруу” менен өлкөдөгү кырдаалды туруксуздаштарыууга аракет кылганын комитеттин өкүлү Руслан Карасев билдирди:
- Тулешовдун айланасындагы жакын адамдардан маалым болгондой, 2015-жылдын соңунда Тулешов ири суммадагы акча менен жер суроолоруна байланыштуу документтер пакетин Атырау шаарынын жашоочуларына берип жиберген. Дал ошол Атырау шаарынын тургундары апрелдеги акциялардын башында турушкан. Тулешовдун жардамчыларынын бири тергөөгө 50 миң долларды өз ыктыяры менен тапшырган. Бул акча дал ушундай акцияларда күтүлбөгөн нерселерге керектелип калышы мүмкүн деген жүйө менен сакталып турган, - деди июнь айында өткөн маалымат жыйында Коопсуздук кызматынын өкүлү Руслан Карасев.
Казакстандын бир катар шаарларында ушул жылдын апрель - май айларында жер сатууга жана чет элдиктерге ижарага берүүгө каршы митингдер өткөн. Мындан соң президент Нурсултан Назарбаев Жер кодексине киргизилген өзгөртүүлөргө 2017-жылга чейин мораторий жарыялап, өкмөткө жер реформасы боюнча комиссия түзүүнү тапшырган.
Жер сатууга каршы пикирин ачык айтып жүргөн ондон ашуун адам камакка алынган. Алардын арасында Атыраудан чыккан активисттер Макс Бокаев менен Талгат Аян да бар. Тохтар Тулешов өткөн айда эки активисттин сотунда күбө катары катышкан. Астанадан видеобайланыш аркылуу чыккан Тулешов жер маселесине байланыштуу айыпталып, камакка алынган Талгат Аян жана Макс Бокаев менен эч качан жолукпаганын айтты.
Активисттер Талгат Аян жана Макс Бокаев
Ишкер Талгат Аян менен ортомчулар аркылуу байланышканын, Талгат андан 150 миң доллар сураганын айтты. Тулешов активистке “маалымат жыйындарын, тегерек столдорду, концерттерди уюштуруу үчүн” 100 миң доллар бергенин, бирок ал акча кайда жана эмнеге коротулганы боюнча маалыматы жоктугун билдирди. Ал эми Бокаев менен Аян кимдир бирөөдөн акча алганын четке кагышууда.
Тулешов январь айынын соңунда коопсуздук күчтөрүнүн атайын операциясы маалында Чымкентте кармалган. Ал 2007-жылдан бери “Нур Отан” партиясынын мүчөсү болуп, ар кандай ишкердик менен алектенип келген.