Убактылуу өкмөттүн өкүлү, каржы жаатын көзөмөлдөгөн Темир Сариев Орусияда эки күндүк иш сапары менен болуп келди. Анын жыйынтыгы туурасында Темир Сариев “Азаттыкка” кеп салып берди.
- Орусияга сапарыызда кандай маселелер тууралуу сүйлөшүүлөр жүрдү?
Темир Сариев: Орусияга эки күндүк сапар учурунда Кыргызстанга жардам катары бериле турган 50 млн. доллар каражаттын техникалык жактары чечилди. Бул каражаттын 20 миллиону банктык эсепке которулду. Калган отуз миллион доллар келээрки жуманын ортосунда которулуп, анын 15 миллиону айыл чарбасына, калганы талап-тоноочулуктан жапа чеккен ишкерлер үчүн жумшалат.
Аталган каражаттын 20 миллион доллары грант, калганы 1 пайыз жылдык үстөк менен беш жылга берилип атат. Мындан тышкары Орусиянын президентинин администрациясынын жетекчиси Сергей Нарышкин менен жолугуп, 20 миң тонна күйүүчү-майлоочу май түрүндө жардам сурадым. Ошондой эле бул өлкөдөн алып келинчү күйүүчү майларга салыкты алып салуу тууралуу сүйлөшүлдү. Учурда бул маселе боюнча Убактылуу өкмөттүн атынан Орусиянын өкмөтүнө кат жолдоп атабыз. Бул иш да оң чечилет деп үмүттөнүп атабыз.
- Мурдагы өлкө башчы К.Бакиевдин Минск шаарында жасаган акыркы билдирүүсүнө орус тараптын реакциясы кандай болду?
Темир Сариев: Администрациядагылар К.Бакивдин билдирүүсүн таң калуу менен кабыл алганын, мурдагы президент муну менен өзүнүн туруксуздугун, терең ойлонбогон саясатчы экендигин дагы бир жолу көргөздү деп атат. Учурда бир гана кыргыз эли эмес, анын өлкөдөн чыгып кетүүсүнө арачы түшкөн ири мамлекет башчылары да абдан кейип атат. "Бакиев сөзүнө турбаган, элдин тагдырын ойлонбогон адам экен" деп атышат. Орусиянын тышкы иштер министри “биз Бакиевди президент деп тааныбайбыз. Анын арызынын түп нускасы бар” деп билдирүү таратты. Ал дагы ар кыл билдирүүлөрдү жасашы мүмкүн, бирок ага эч ким ишенбейт.
- Сиздин пикирде Бакиев эмне максатта ушундай кадамдарга барып атат?
Темир Сариев: Менимче, ал өлкөдөгү туруктуулукту бузууну каалайт. Муну 10-11-апрель күндөрү Жалал-Абадда болгон окуялар да тастыктап атат. Бирок учурда аймактагы тургундар кимдин ким экенин тушүнүп калды. Жалал-Абад эли жаңы бийликти толугу менен колдойт. Учурдан пайдаланып аларга кайрылат элем: Бизге мамлекеттин биримдиги, ынтымак керек. Биз күчтүү, бай Кыргызстанды орнотушубуз зарыл. Бул үчүн бирге аракеттенели. Ар кандай чагымчылардын сөзүнө кирбегиле!
Кыргыз эли дүйнөнү таң калтырды, суктандырды. Ал өзүнүн эркиндиги үчүн күрөшкөндү гана эмес, аны орнотуп, сактап калганды да билгени менен. Мен муну Орусияга барганда да айттым. Алар да кыргыз элине суктанып атат.
- Бакиевдерге таандык мүлктөрдү иликтөө иштери кандай жүрүп жатат?
Темир Сариев: Ал боюнча кылмыш иши козголгон. Баш прокуратура иликтеп атат. Бакиевдерге тиешелүү ишканаларга тышкы башкарууну киргизип атабыз.
Темир Сариев: Орусияга эки күндүк сапар учурунда Кыргызстанга жардам катары бериле турган 50 млн. доллар каражаттын техникалык жактары чечилди. Бул каражаттын 20 миллиону банктык эсепке которулду. Калган отуз миллион доллар келээрки жуманын ортосунда которулуп, анын 15 миллиону айыл чарбасына, калганы талап-тоноочулуктан жапа чеккен ишкерлер үчүн жумшалат.
Аталган каражаттын 20 миллион доллары грант, калганы 1 пайыз жылдык үстөк менен беш жылга берилип атат. Мындан тышкары Орусиянын президентинин администрациясынын жетекчиси Сергей Нарышкин менен жолугуп, 20 миң тонна күйүүчү-майлоочу май түрүндө жардам сурадым. Ошондой эле бул өлкөдөн алып келинчү күйүүчү майларга салыкты алып салуу тууралуу сүйлөшүлдү. Учурда бул маселе боюнча Убактылуу өкмөттүн атынан Орусиянын өкмөтүнө кат жолдоп атабыз. Бул иш да оң чечилет деп үмүттөнүп атабыз.
- Мурдагы өлкө башчы К.Бакиевдин Минск шаарында жасаган акыркы билдирүүсүнө орус тараптын реакциясы кандай болду?
Темир Сариев: Администрациядагылар К.Бакивдин билдирүүсүн таң калуу менен кабыл алганын, мурдагы президент муну менен өзүнүн туруксуздугун, терең ойлонбогон саясатчы экендигин дагы бир жолу көргөздү деп атат. Учурда бир гана кыргыз эли эмес, анын өлкөдөн чыгып кетүүсүнө арачы түшкөн ири мамлекет башчылары да абдан кейип атат. "Бакиев сөзүнө турбаган, элдин тагдырын ойлонбогон адам экен" деп атышат. Орусиянын тышкы иштер министри “биз Бакиевди президент деп тааныбайбыз. Анын арызынын түп нускасы бар” деп билдирүү таратты. Ал дагы ар кыл билдирүүлөрдү жасашы мүмкүн, бирок ага эч ким ишенбейт.
- Сиздин пикирде Бакиев эмне максатта ушундай кадамдарга барып атат?
Темир Сариев: Менимче, ал өлкөдөгү туруктуулукту бузууну каалайт. Муну 10-11-апрель күндөрү Жалал-Абадда болгон окуялар да тастыктап атат. Бирок учурда аймактагы тургундар кимдин ким экенин тушүнүп калды. Жалал-Абад эли жаңы бийликти толугу менен колдойт. Учурдан пайдаланып аларга кайрылат элем: Бизге мамлекеттин биримдиги, ынтымак керек. Биз күчтүү, бай Кыргызстанды орнотушубуз зарыл. Бул үчүн бирге аракеттенели. Ар кандай чагымчылардын сөзүнө кирбегиле!
Кыргыз эли дүйнөнү таң калтырды, суктандырды. Ал өзүнүн эркиндиги үчүн күрөшкөндү гана эмес, аны орнотуп, сактап калганды да билгени менен. Мен муну Орусияга барганда да айттым. Алар да кыргыз элине суктанып атат.
- Бакиевдерге таандык мүлктөрдү иликтөө иштери кандай жүрүп жатат?
Темир Сариев: Ал боюнча кылмыш иши козголгон. Баш прокуратура иликтеп атат. Бакиевдерге тиешелүү ишканаларга тышкы башкарууну киргизип атабыз.