Жалалабат облусунда быйыл 1800-2000 баланы эс алдыруу жагы пландаштырылган. Облустук профсоюздар Кеңеши эс алуу өнөктүгүнө зарыл каражаттар тууралу билдирүү бергени менен жай саратан кирип келсе да өкмөттөн балдар лагерлерине акча бөлүнө элек. Ата-энелер эс алуу үйлөрү бар экендигин, ага жолдомону кайдан алышаарын билишпейт. Алардын айтымында эс алуу жайларында көбүнесе кызматтагылар менен байлардын балдары дем алышат.
Жалалабат шаарынын 14 жашар тургуну Нурлан Уметов жылдагыдай эле быйыл да Сузак районундагы “Алтын балалык” аттуу лагерде эс алууну көздөп турат. Ал эс алуу жолдомосун 500 сом төлөп, шаардык билим берүү бөлүмүнөн сатып алаарын айтты.
Айыл-кыштак тургундары облус аймагында балдардын 11 эс алуу жайы иштей тургандыгынан кабарсыз. Аталган жайлар 1800-2000 балага эсептелген. Сузак районундагы Ачы кыштагынын жашоочусу Токтокан Шамшиева балдарын кезектетип эс алдырайын дейт, бирок, эс алуу жайларына жолдомону кайдан кантип алуунун жол-жобосун билбейт:
- Маалымат бербейт. Мисалы мен уккан жокмун. Уксам балдарымды жөнөтөм. Төлөө десе акчасын деле төлөп беребиз.
Ноокен районундагы Сакалды айлынын тургуну Айсалкын Айдарованын пикири боюнча эс алуу жайларына байлар менен кызматтагы адамдардын балдары жиберилет. Карапайым ата-энелер балдарын өкмөт эсебинен эс алдырайын десе, тиешелүү уюмдар “балдардын саны толуп калды” деген жообун далай ирет айтышкан:
- Мектепте окуган неберелерим бар, Арсланбапка, башка жака лагерге жөнөтөлү десек колунда барлардын балдары барат дагы, биздики барбайт. Лагерлерге толуп калды деп жакын жолотпойт.
Профсоюздардын облустук Кеңеши балдардын быйылкы эс алуусуна канча каражат сарпталарын эсептеп чыгып республикалык федерация аркылуу кыргыз өкмөтүнө жибергенине 2-3 айдын жүзү болду. Жай саратан кирип келгени менен зарыл болгон каражат өкмөт тарабынан качан бөлүнүп берилери белгисиз.
Профсоздардын облустук Кеңешинин төрагасы Уламсабыр Акматовдун айтымында, эки баскычтуу бюджеттин айынан облустук бийлик да балдардын эс алуусуна каражат бералбай тургандыгын билдирген:
- Кыргыз өкмөтү, финансы министрлиги президент кол коюп, каражат берилсин десе дагы бүгүнкү күнгө чейин бөлүнө элек.
Эгерде каражат бөлүнбөй, эс алуу мөөнөтү үзгүлтүккө учураса, балдарга мындан өткөн чыккынчылык болбос деп айтты ал. Анын белгилешинче өспүрүмдөргө зарыл чыгымдарды эсептөөчү комиссия да быйыл чакырылган жок:
- Комиссия түзүлүш керек, бардыгын тактап, ар бир балага канча сомдон тамак берилиш керек, маданий тейлөөгө, медициналык тейлөөгө канча каражат бөлүнүш керек ошонун барын мамлекеттик комиссия чечип берсин. Бүгүнкү күндө ал жөнүндө сөз да жок.
Уламсабыр Акматовдун жообу боюнча эс алчу балдардын тизмесин айыл өкмөттөр менен билим берүү мекемелери тактайт. Жолдомо бөлүштүрүүдөгү адилетсиздикке ошол уюмдар жоопкер.
Айыл-кыштак тургундары облус аймагында балдардын 11 эс алуу жайы иштей тургандыгынан кабарсыз. Аталган жайлар 1800-2000 балага эсептелген. Сузак районундагы Ачы кыштагынын жашоочусу Токтокан Шамшиева балдарын кезектетип эс алдырайын дейт, бирок, эс алуу жайларына жолдомону кайдан кантип алуунун жол-жобосун билбейт:
- Маалымат бербейт. Мисалы мен уккан жокмун. Уксам балдарымды жөнөтөм. Төлөө десе акчасын деле төлөп беребиз.
Ноокен районундагы Сакалды айлынын тургуну Айсалкын Айдарованын пикири боюнча эс алуу жайларына байлар менен кызматтагы адамдардын балдары жиберилет. Карапайым ата-энелер балдарын өкмөт эсебинен эс алдырайын десе, тиешелүү уюмдар “балдардын саны толуп калды” деген жообун далай ирет айтышкан:
- Мектепте окуган неберелерим бар, Арсланбапка, башка жака лагерге жөнөтөлү десек колунда барлардын балдары барат дагы, биздики барбайт. Лагерлерге толуп калды деп жакын жолотпойт.
Профсоюздардын облустук Кеңеши балдардын быйылкы эс алуусуна канча каражат сарпталарын эсептеп чыгып республикалык федерация аркылуу кыргыз өкмөтүнө жибергенине 2-3 айдын жүзү болду. Жай саратан кирип келгени менен зарыл болгон каражат өкмөт тарабынан качан бөлүнүп берилери белгисиз.
Профсоздардын облустук Кеңешинин төрагасы Уламсабыр Акматовдун айтымында, эки баскычтуу бюджеттин айынан облустук бийлик да балдардын эс алуусуна каражат бералбай тургандыгын билдирген:
- Кыргыз өкмөтү, финансы министрлиги президент кол коюп, каражат берилсин десе дагы бүгүнкү күнгө чейин бөлүнө элек.
Эгерде каражат бөлүнбөй, эс алуу мөөнөтү үзгүлтүккө учураса, балдарга мындан өткөн чыккынчылык болбос деп айтты ал. Анын белгилешинче өспүрүмдөргө зарыл чыгымдарды эсептөөчү комиссия да быйыл чакырылган жок:
- Комиссия түзүлүш керек, бардыгын тактап, ар бир балага канча сомдон тамак берилиш керек, маданий тейлөөгө, медициналык тейлөөгө канча каражат бөлүнүш керек ошонун барын мамлекеттик комиссия чечип берсин. Бүгүнкү күндө ал жөнүндө сөз да жок.
Уламсабыр Акматовдун жообу боюнча эс алчу балдардын тизмесин айыл өкмөттөр менен билим берүү мекемелери тактайт. Жолдомо бөлүштүрүүдөгү адилетсиздикке ошол уюмдар жоопкер.