ӨЗБЕКСТАНДЫН ИСЛАМДЫК КЫЙМЫЛЫ КАЙРА БАШЫН КӨТӨРДҮБҮ?

Жаныл Жусубжан, Прага Борбор Азияда бийликтер кайрадан террордук чабуулдар үчүн айыпталган Өзбекстандын Исламдык Кыймылы аймакка кайра коркунуч келтире баштагандыгын айтa башташты. Кыймыл Ооганстандагы АКШнын согуштук операцияларында дээрлик жок кылынды деп саналчу, Бирок Тажикстандын бийликтери бир катар соңку окуяларды Исламдык кыймыл уюштурду деп ырастап, кыймыл былтыр майдагы Анжиян окуяларынан кайра активдеше баштады деп ырастоодо. Өзбекстандын Исламдык кыймылы чынында эле башын кайра көтөрдүбү?
Тажикстандын түндүгүндө жакында бетин чүмбөттөгөн куралчандар түрмөгө кол салып, Өзбекстандын Исламдык кыймылына тийешеси бар деп шектелген айыпкерди бошотуп алышкан эле. Мындан эки күндөн кийин, 27-январда Согд областынын баш прокурору Абдугаффор Каландаров бул кыймыл тыйуу салынган Хизбут-Тахрир партиясынан да коркунучтуу деп айтты:

- Хизбут-Тахрирдин Исламдык кыймылчалык коркунучу жок. Бир кыймылдын бир канча кишисин кармадык. Биз алардан курал, ок-дары, анын ичинде Калашников мылтыгын, Макаров тапанчасын, граната аткычты жана аскердик кийимдерди конфискацияладык.

Тажик бийликтери аталган түрмөгө кол салгандар Кыргызстандын Баткен областында жашырынып жүрөт деп шек санашууда.

Бирок байкоочулар Борбор Азияда өкмөттөр исламдык коркунучка жамынып, өз бийлигин күч алдырууну максат кылышаарын эскертишүүдө.

Ахмед Рашид "Борбор Азияда Согушчан исламдын баш көтөрүшү" деген китептин автору. Ал Азаттыкка Өзбекстандын Исламдык кыймылынын кайра жанданышы тууралуу эскертүүгө анча ишене бербей тургандыгын мындайча билдирди:

- Биз бул кыймылдын жол башчылары дале бар экенин, Ооганстан менен Пакистандын ортосундагы чек ара аймактарында жортуп жүрүшкөнүн билебиз. Өзбекстандагы киши өлтүрүүлөр үчүн да ушул кыймылды бетке кармагандар бар. Бирок чынын айтсам, бул кыймылдын Өзбекстанда же Тажикстанда ишмердигин күч алдыргандыгы тууралуу бизде фактылар такыр жетишсиз. Тажик, өзбек бийликтери бүгүн "Хизбут-тахрир коркунучтуу" деп чыкса, бир нече айдан кийин Исламдык кыймылды айтышат, бирок эч кандай далилдерди келтиришпейт.

Аталган кыймылдын 34 жаштагы мурдагы мүчөсү өз атын атабастан, Азаттыктын суроолоруна жооп берди.

Ал кыймылдын саясий жол башчысы Тахир Юлдаш ооган талибдеринен баш калканч изтегенин, башкаларды өзүнө кошулууга мажбурлап, аларды Ооганстандын тоолорунда аскер турагында кармаарын, айрымдар качып кетсе, калгандары дале ошол жакта кала берүүгө мажбур экендигин билдирди.

Ахмед Рашиддин болжолунда, Өзбекстандын Исламдык кыймылында бүгүн 200 чакты эле киши бар. Бирок уюмга болгон тымызын колдоо кандай экендигин айтуу кыйын. Ал эми Маскөөдөгү "Время новостей" гезитинин Борбор Азия боюнча кабарчысы Аркадий Дубнов тажик бийликтеринин соңку билдирүүлөрүн бул өлкөдө өтө турган президенттик шайлоолор менен байланыштырды.