Эгемендүүлүк майрамын утурлап Бишкекте ар кандай маданий иш чаралар болуп өттү. Гапар Айтиев атындагы сүрөт музейинде “Аял жана согуш” деген аталыштагы фото көргөзмө ачылды. Улуттук филармонияда белгилүү комузчу Самара Токтакунова жеке концертин тартуулады. Залкар акын Алыкул Осмонов жашаган Чолпонатадагы үйдү музей-китепканага айландыруу аракети көрүлүүдө
Жуманын шейшемби күнү Гапар Айтиев атындагы сүрөт музейинде “Эл аралык кызыл чырым” коомунун демилгеси менен “Аял жана согуш” деген аталыштагы фото көргөзмө ачылды. Аталган коомдун Кыргызстандагы өкүлү Жылдыз Теңизбекова бул көргөзмө тууралуу мындай деди:
- Согуш учурунда аялзаты ар кандай кыйынчылыктарды баштан кечирет. Көргөзмөнү уюштуруубуздун негизги максаты чет элдик фотосүрөтчүлөр тарткан сүрөттөрдү көрсөтүү менен жаштардын гумандуулукка тарбиялоо.
Эне менен баланын кайгылуу жүзү, согуш учурунда мекенинен безип, бөтөн эл, бөтөн жерге баш калкалап барган энелердин турмушун чагылдырган фото сүрөттөрдү көргөн көрөрмандар мындай көргөзмөнү айыл жеринде да уюштурса жакшы болоор эле деген ойлорун ортого салышты.
***
Аптанын жума күнү Токтогул Сатылганов атындагы Улуттук филармонияда эгемендүүлүк күнүнө карата СССРдин жана Кыргыз Республикасынын эл артисти, Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыктын лауреаты Самара Токтакунова “Комузум - өмүр шеригим” аттуу концертин берди
Бул концертте белгилуу комузчунун шакирттери да каалоо-тилектерин билдиришип, комузда кол ойнотушту. Ошону менен бирге кесиптеш курбулары да куттукташты. Мына ошондой сахналаш досторунун бири Нуржамал Табалдиева төмөндөгүдөй каалоосун айтты:
- Эженин бүгүнкү майрамы менен куттуктайм. Ден-соолугу чың болуп, өмүрү узун болсун. Бүгүн эл кандай жакшы кол чабуулар менен кабыл алышып жатышкан болсо, дайыма ушундай сүймөнчүлүккө ээ болуп жүрө берсин.
Концерттин соңунда айрым көрүүчүлөр менен концерт туурасында ой бөлүштүк:
- Менин атым Калыя. Бүгүнкү концерт аябай жакшы болду. Шакирттери да жакшы чыкты, айрыкча куудул кыздын комуз черткени жакты.
- Мен Кемин районунун Кызыл Октябрь айылынан келдим. Атым Турсун. Бишкекке кыздарымдыкына келдим эле. Анан Самара Токтакунованын концерти болот экен деп угуп эле келгенбиз. Жакшы маанай менен кетип баратабыз.
***
Ысыккөл жээгиндеги Алыкул Осмоновдун үйү турган жер “Мээрим” фондусуна берилип маданий комплекс курулат деген имиштер тараган эле. Бирок учурда “Алыкул” фондусу тарабынан акындын үйүн музей-китепкана катары калтыруу иш чаралары башталды. Бул туурасында Чолпонатадагы кабарчыбыз Рита Нурмамбет материал даярдады.
Кыргыз элинин классик акыны Алыкул Осмонов 1945-50 жылдары жашаган Чолпонатадагы үйү балдардын кургак учук санаториясынын аймагында жайгашкан. Ал эми санатория өткөн жылы Түп районуна көчүрүлүп, ал жерлер атайын “Мээрим” фондусуна бошотулгандыгы тууралуу Алыкул Осмоновдун замандашы Ишенаалы Мусапыров буларды айтты:
- Акаев менен Танаевдин бийлиги туура эмес эле иш кылды. Эл акыны Алыкулдун үйүн китепкана кылабыз деген элдин далалатын четке кагып, менчиктештирип алабыз дегендердин жок болгону ырас болду.
Акынга көлдүктөр өзгөчө таазим этиш керек болчу деген Бакыт Асанбаев жок дегенде токсон жылдыгында туулган күнүн эскерип койбогон жергиликтүү бийликке нааразылыгын мындайча билдирди:
- 21-мартта жергиликтүү бийлик буга көңүл буруп койгон жок. Себеби Акаевдин режиминде акындын жашаган үйүн бузуп таштап, башка имарат курабыз деген ойдо болушкан экен.
Ал эми “Алыкул” коомдук бирикмесинин башчысы Памирбек Казыбаев бул маселе туурасында төмөндөгүлөргө токтолду:
- 24-марттагы окуядан кийин бул санатория кайра ордуна келип, ошону менен бирге Алыкулдун маселеси кайра козголуп жатат.
Памирбек Казыбаев ошондой эле Алыкул Осмоновдун мындан алтымыш беш жыл мурда которулган “Жолборс терисин жамынган баатыр” аттуу чыгармасы акындын алгачкы которгон мазмуну менен грузин ишкерлери тарабынан басмага берилгендигин жана Чолпонатадагы үйүнүн жанына орнотуу үчүн Алыкул Осмоновдун айкели да даяр болгондугун кошумчалады.
- Согуш учурунда аялзаты ар кандай кыйынчылыктарды баштан кечирет. Көргөзмөнү уюштуруубуздун негизги максаты чет элдик фотосүрөтчүлөр тарткан сүрөттөрдү көрсөтүү менен жаштардын гумандуулукка тарбиялоо.
Эне менен баланын кайгылуу жүзү, согуш учурунда мекенинен безип, бөтөн эл, бөтөн жерге баш калкалап барган энелердин турмушун чагылдырган фото сүрөттөрдү көргөн көрөрмандар мындай көргөзмөнү айыл жеринде да уюштурса жакшы болоор эле деген ойлорун ортого салышты.
***
Аптанын жума күнү Токтогул Сатылганов атындагы Улуттук филармонияда эгемендүүлүк күнүнө карата СССРдин жана Кыргыз Республикасынын эл артисти, Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыктын лауреаты Самара Токтакунова “Комузум - өмүр шеригим” аттуу концертин берди
Бул концертте белгилуу комузчунун шакирттери да каалоо-тилектерин билдиришип, комузда кол ойнотушту. Ошону менен бирге кесиптеш курбулары да куттукташты. Мына ошондой сахналаш досторунун бири Нуржамал Табалдиева төмөндөгүдөй каалоосун айтты:
- Эженин бүгүнкү майрамы менен куттуктайм. Ден-соолугу чың болуп, өмүрү узун болсун. Бүгүн эл кандай жакшы кол чабуулар менен кабыл алышып жатышкан болсо, дайыма ушундай сүймөнчүлүккө ээ болуп жүрө берсин.
Концерттин соңунда айрым көрүүчүлөр менен концерт туурасында ой бөлүштүк:
- Менин атым Калыя. Бүгүнкү концерт аябай жакшы болду. Шакирттери да жакшы чыкты, айрыкча куудул кыздын комуз черткени жакты.
- Мен Кемин районунун Кызыл Октябрь айылынан келдим. Атым Турсун. Бишкекке кыздарымдыкына келдим эле. Анан Самара Токтакунованын концерти болот экен деп угуп эле келгенбиз. Жакшы маанай менен кетип баратабыз.
***
Ысыккөл жээгиндеги Алыкул Осмоновдун үйү турган жер “Мээрим” фондусуна берилип маданий комплекс курулат деген имиштер тараган эле. Бирок учурда “Алыкул” фондусу тарабынан акындын үйүн музей-китепкана катары калтыруу иш чаралары башталды. Бул туурасында Чолпонатадагы кабарчыбыз Рита Нурмамбет материал даярдады.
Кыргыз элинин классик акыны Алыкул Осмонов 1945-50 жылдары жашаган Чолпонатадагы үйү балдардын кургак учук санаториясынын аймагында жайгашкан. Ал эми санатория өткөн жылы Түп районуна көчүрүлүп, ал жерлер атайын “Мээрим” фондусуна бошотулгандыгы тууралуу Алыкул Осмоновдун замандашы Ишенаалы Мусапыров буларды айтты:
- Акаев менен Танаевдин бийлиги туура эмес эле иш кылды. Эл акыны Алыкулдун үйүн китепкана кылабыз деген элдин далалатын четке кагып, менчиктештирип алабыз дегендердин жок болгону ырас болду.
Акынга көлдүктөр өзгөчө таазим этиш керек болчу деген Бакыт Асанбаев жок дегенде токсон жылдыгында туулган күнүн эскерип койбогон жергиликтүү бийликке нааразылыгын мындайча билдирди:
- 21-мартта жергиликтүү бийлик буга көңүл буруп койгон жок. Себеби Акаевдин режиминде акындын жашаган үйүн бузуп таштап, башка имарат курабыз деген ойдо болушкан экен.
Ал эми “Алыкул” коомдук бирикмесинин башчысы Памирбек Казыбаев бул маселе туурасында төмөндөгүлөргө токтолду:
- 24-марттагы окуядан кийин бул санатория кайра ордуна келип, ошону менен бирге Алыкулдун маселеси кайра козголуп жатат.
Памирбек Казыбаев ошондой эле Алыкул Осмоновдун мындан алтымыш беш жыл мурда которулган “Жолборс терисин жамынган баатыр” аттуу чыгармасы акындын алгачкы которгон мазмуну менен грузин ишкерлери тарабынан басмага берилгендигин жана Чолпонатадагы үйүнүн жанына орнотуу үчүн Алыкул Осмоновдун айкели да даяр болгондугун кошумчалады.