Борбордук шайлоо комиссиясынын төрагасы Сулайман Иманбаев жума күнү парламенттик шайлоонун жүрүшүн чагылдыра турган чет өлкөлүк жана жергиликтүү журналисттер үчүн маалымат жыйынын өткөрдү.
27-февралда Кыргызстандагы парламенттик шайлоону АКШ, Кытай, Орусия, Британия, Араб Эмираты, Грузия, Жапония өңдүү өлкөлөрдүн маалымат каражаттарынын өкүлдөрү болгон чет элдик 72 журналист чагылдырат.
Сулайман Иманбаевдин айтымында, парламенттик шайлоого катышуу үчүн жалпысынан саясий партиялар аркылуу жана өздөрүнүн атынан 473 атуул арыз берген. Алардын 80ден ашыгы ар кандай себептерге байланыштуу шайлоого катышпай калды. Булардын катарында каттоого алынбай калган 5 экс-элчи, соттор аркылуу шайлоодон четтетилген 10 талапкер бар.
Иманбаевдин пикиринде, Кыргызстанда парламенттик шайлоонун ачык-айкын өтүшү үчүн бардык шарттар түзүлдү. Республика боюнча добуш берүүгө 2160 шайлоо участогу даяр. Ал эми шайлоочулардын тизмесин кошумча тактоо уланууда:
- Мен мойнума алышым керек, бардык шайлоо системасынын талылуу жери шайлоочулардын тизмесине байланышкан кыйчалыштар. Бул негизинен ички жана тышкы миграциянын көптүгүнө байланыштуу.
Иманбаев шайлоочулардын кошумча тизмеси жалпы тизменин 2-3%, айрым гана жагдайларда 7%ке чейинкисин гана түзүшү ыктымал деп болжоп, шайлоонун жыйынтыктары кошумча тизмеге көз каранды деген пикирлерди жокко чыгарды.
Кай бир талапкерлер жана байкоочулар БШКнын тизмеге байланышкан саясатын катуу сынга алып, муну добуштарды бурмалоого ыңгайлуу шарт деп эсептешүүдө. Мындай пикирлерин айрым талапкерлер бейшемби күнү «Акипресс» агенттигинде өткөн маалымат жыйынында билдиришкен.
- Бурмалоо абдан көп болот. Бизди шайлоочулардын тизмесине жолотпой жатышат. Бирок, биз угуп атабыз да. Эл менен жүрөбүз. Маселен, батирлерде катталган бир киши үчүн үчөө, тиги батирден ону үчүн барат. Башка округдарда 3-4-6 миң «өлүк жандар» чыгып атса, бул жерде деле ошондой болорунан шектенбейм, -дейт Оксана Малеванная.
Сулайман Иманбаев айрым бейөкмөт уюмдардын добуштарды жарыша саноо (exit-pool) демилгесин колдобойт:
- Мен дагы бир жолу айтып коеюн, коомчулуктун кеңири чөйрөсүнүн катышуусунда тыянак чыгарабыз. Бюллетендерди санап, протоколду дароо талапкердин колуна беребиз. Биз, ошондуктан, мынабу шектүү, калыс эмес, жарышып саноонун зарылдыгы жок дейбиз.
Сулайман Иманбаев нааразылык чаралары болуп жаткан Кочкор жана Тоң шайлоо округдарында шайлоону үзгүлтүккө учуратпоо үчүн аракеттер көрүлүп жатканын билдирди.
БШК төрагасы шайлоонун жүрүшүн чагылдыра турган журналисттерге бардык шарттар түзүлөрүн билдирди. Анын айтымында, Кыргызстанда сөз эркиндиги бар.
Чет өлкөлүк журналисттер БШК төрагасынан «Азаттык» радиосунун берүүлөрүнүн ультра кыска жана орто толкундан уктурулбай калышына байланыштуу пикирин сурашты:
- Өкүнүчтүү. «Азаттыкты» биздин эл республика боюнча кызыгып угушат. Мен бул жөнүндө билген эмесмин.
Сулайман Иманбаевдин айтымында, парламенттик шайлоого катышуу үчүн жалпысынан саясий партиялар аркылуу жана өздөрүнүн атынан 473 атуул арыз берген. Алардын 80ден ашыгы ар кандай себептерге байланыштуу шайлоого катышпай калды. Булардын катарында каттоого алынбай калган 5 экс-элчи, соттор аркылуу шайлоодон четтетилген 10 талапкер бар.
Иманбаевдин пикиринде, Кыргызстанда парламенттик шайлоонун ачык-айкын өтүшү үчүн бардык шарттар түзүлдү. Республика боюнча добуш берүүгө 2160 шайлоо участогу даяр. Ал эми шайлоочулардын тизмесин кошумча тактоо уланууда:
- Мен мойнума алышым керек, бардык шайлоо системасынын талылуу жери шайлоочулардын тизмесине байланышкан кыйчалыштар. Бул негизинен ички жана тышкы миграциянын көптүгүнө байланыштуу.
Иманбаев шайлоочулардын кошумча тизмеси жалпы тизменин 2-3%, айрым гана жагдайларда 7%ке чейинкисин гана түзүшү ыктымал деп болжоп, шайлоонун жыйынтыктары кошумча тизмеге көз каранды деген пикирлерди жокко чыгарды.
Кай бир талапкерлер жана байкоочулар БШКнын тизмеге байланышкан саясатын катуу сынга алып, муну добуштарды бурмалоого ыңгайлуу шарт деп эсептешүүдө. Мындай пикирлерин айрым талапкерлер бейшемби күнү «Акипресс» агенттигинде өткөн маалымат жыйынында билдиришкен.
- Бурмалоо абдан көп болот. Бизди шайлоочулардын тизмесине жолотпой жатышат. Бирок, биз угуп атабыз да. Эл менен жүрөбүз. Маселен, батирлерде катталган бир киши үчүн үчөө, тиги батирден ону үчүн барат. Башка округдарда 3-4-6 миң «өлүк жандар» чыгып атса, бул жерде деле ошондой болорунан шектенбейм, -дейт Оксана Малеванная.
Сулайман Иманбаев айрым бейөкмөт уюмдардын добуштарды жарыша саноо (exit-pool) демилгесин колдобойт:
- Мен дагы бир жолу айтып коеюн, коомчулуктун кеңири чөйрөсүнүн катышуусунда тыянак чыгарабыз. Бюллетендерди санап, протоколду дароо талапкердин колуна беребиз. Биз, ошондуктан, мынабу шектүү, калыс эмес, жарышып саноонун зарылдыгы жок дейбиз.
Сулайман Иманбаев нааразылык чаралары болуп жаткан Кочкор жана Тоң шайлоо округдарында шайлоону үзгүлтүккө учуратпоо үчүн аракеттер көрүлүп жатканын билдирди.
БШК төрагасы шайлоонун жүрүшүн чагылдыра турган журналисттерге бардык шарттар түзүлөрүн билдирди. Анын айтымында, Кыргызстанда сөз эркиндиги бар.
Чет өлкөлүк журналисттер БШК төрагасынан «Азаттык» радиосунун берүүлөрүнүн ультра кыска жана орто толкундан уктурулбай калышына байланыштуу пикирин сурашты:
- Өкүнүчтүү. «Азаттыкты» биздин эл республика боюнча кызыгып угушат. Мен бул жөнүндө билген эмесмин.