Сапар Орозбаков, Бишкек Былтыр 23 ири акционердик коом жана 21 коммерциялык банк каржылык отчеттун эл аралык стандартына өттү. Быйыл ага дагы 500 ишкананы өткөрүү пландаштырылып жатат. 2001-жылы өкмөттүн кабыл алган токтомуна ылайык 2006-жылга чейин Кыргызстандын ишканаларынын бардыгы жаңы стандартка өтүшү керек.
Ишканаларды каржылык отчеттун эл аралык стандартына өткөрүш үчүн өкмөт атайын график түзгөн болчу. График боюнча жаңы стандартка өтүү ири ишканалардан жана коммерциялык банктардан башталмак.
- Өкмөттүн бекиткен графиги боюнча, 2002-жылдын отчетун 33 акционердик коом жана 21 коммерциялык банк эл аралык стандарт мнен түзүш керек болчу. Муну коммерциялык банктардын баары аткарды. Акционердик коомдордун 23 аткарып, 10 жаңы стандартка өтө албай калды. Бул жерде кичине кыйынчылыктар болду. Айрым ишканалардын жетекчилери, бухгалтерлери которулуп кетишип, иш аягына чыкпай калды. Кээ бирлери материалдык жетишпегендиктерге байланыштуу жаңы стандартка өтүшкөн жок. Бирок алар быйыл сөзсүз өтүшөт, - дейт Финансылык отчет берүүнүн стандарттары жана аудит боюнча мамлекеттик комиссиянын төрагасы Канатбек Сагынов.
Анын айтымында, быйыл дагы 500 акционердик коомду жаңы стандартка өткөрүү белгиленген. Бул үчүн мамлекеттик комиссия зарыл болгон усулдук көрсөтмөлөрдү даярдап, ишканаларга таратып, жер-жерлерде бухгалтерлер үчүн семинарларды өткөрүүдө. Ага каражат жагынан Азия Банкы жана ЮСАИД жардам берип атышат.
Финансылык отчеттун эл аралык үлгүсүнө өтүү зарылчылдыгын адатта инвесторлордун талабы менен түшүндүрүшөт. «Эл аралык стандарт жөнөкөй жана даана болуп, ал ишкананын финансылык абалы кандай экенин билүүгө бир эле караганда мүмкүнчүлүк берет» дешет. Канатбек Сагыновдун айтымында, бул туура, бирок жетишсиз түшүндүрмө. Эмне дегенде, бүткүл дүйнө жүзүндө кеңири колдонулган отчеттун бул формасы биринчи кезекте биздин өзүбүз үчүн зарыл. Советтер Союзунун учурунда киргизилип, азыркыга чейин колдонулуп келген эски форма бухгалтерлердин убактысын жана кагаздарды көп талап кылган татаал форма болгон.
- Жаңы стандарт мурдагыдан эмнеси менен айырмаланаарын бир сөз менен айтыш кыйын. Ал жөнөкөйлүгү, тактыгы, тазалыгы жана ачыктыгы менен айырмаланат десе болот. Мурдагы Совет доорунда бир операция жүгүзүш үчүн бир нече документ керек болчу. Эми алардын баары жоюлуп, бухгалтерлер үчүн жеңил болот, - дейт Канатбек Сагынов.
Ал эми чакан ишканалар үчүн финансылык эсеп жүргүзүүнүн жөнөкөйлөтүлгөн формалары колдонулат Сагынов мырза:
- Чакан ишканалар үчүн жаңы стандартка өтүү бир топ жеңил болот. Анткени алардын көлөмү деле аз. Ал эми жеке менчиктеги майда ишканалар болсо бул стандартты колдонушпайт деле. Алар үчүн финансылык отчеттун жөнөкөйлөтүлгөн формасын иштеп чыкканбыз. Ал азыр практикада колдонулуп жатат. Жеке менчиктеги кичине ишканалар 2 дептерге - бирине кирешесин, экинчисине чыгашасын жазып.
- Өкмөттүн бекиткен графиги боюнча, 2002-жылдын отчетун 33 акционердик коом жана 21 коммерциялык банк эл аралык стандарт мнен түзүш керек болчу. Муну коммерциялык банктардын баары аткарды. Акционердик коомдордун 23 аткарып, 10 жаңы стандартка өтө албай калды. Бул жерде кичине кыйынчылыктар болду. Айрым ишканалардын жетекчилери, бухгалтерлери которулуп кетишип, иш аягына чыкпай калды. Кээ бирлери материалдык жетишпегендиктерге байланыштуу жаңы стандартка өтүшкөн жок. Бирок алар быйыл сөзсүз өтүшөт, - дейт Финансылык отчет берүүнүн стандарттары жана аудит боюнча мамлекеттик комиссиянын төрагасы Канатбек Сагынов.
Анын айтымында, быйыл дагы 500 акционердик коомду жаңы стандартка өткөрүү белгиленген. Бул үчүн мамлекеттик комиссия зарыл болгон усулдук көрсөтмөлөрдү даярдап, ишканаларга таратып, жер-жерлерде бухгалтерлер үчүн семинарларды өткөрүүдө. Ага каражат жагынан Азия Банкы жана ЮСАИД жардам берип атышат.
Финансылык отчеттун эл аралык үлгүсүнө өтүү зарылчылдыгын адатта инвесторлордун талабы менен түшүндүрүшөт. «Эл аралык стандарт жөнөкөй жана даана болуп, ал ишкананын финансылык абалы кандай экенин билүүгө бир эле караганда мүмкүнчүлүк берет» дешет. Канатбек Сагыновдун айтымында, бул туура, бирок жетишсиз түшүндүрмө. Эмне дегенде, бүткүл дүйнө жүзүндө кеңири колдонулган отчеттун бул формасы биринчи кезекте биздин өзүбүз үчүн зарыл. Советтер Союзунун учурунда киргизилип, азыркыга чейин колдонулуп келген эски форма бухгалтерлердин убактысын жана кагаздарды көп талап кылган татаал форма болгон.
- Жаңы стандарт мурдагыдан эмнеси менен айырмаланаарын бир сөз менен айтыш кыйын. Ал жөнөкөйлүгү, тактыгы, тазалыгы жана ачыктыгы менен айырмаланат десе болот. Мурдагы Совет доорунда бир операция жүгүзүш үчүн бир нече документ керек болчу. Эми алардын баары жоюлуп, бухгалтерлер үчүн жеңил болот, - дейт Канатбек Сагынов.
Ал эми чакан ишканалар үчүн финансылык эсеп жүргүзүүнүн жөнөкөйлөтүлгөн формалары колдонулат Сагынов мырза:
- Чакан ишканалар үчүн жаңы стандартка өтүү бир топ жеңил болот. Анткени алардын көлөмү деле аз. Ал эми жеке менчиктеги майда ишканалар болсо бул стандартты колдонушпайт деле. Алар үчүн финансылык отчеттун жөнөкөйлөтүлгөн формасын иштеп чыкканбыз. Ал азыр практикада колдонулуп жатат. Жеке менчиктеги кичине ишканалар 2 дептерге - бирине кирешесин, экинчисине чыгашасын жазып.