Долбоор жетекчилеринин баамында, мындай кызмат Кыргызстандын алыскы аймактарындагы тургундарга жаңылык жеткизип, маалыматка суроо-талапты канааттандырмакчы.
Ар бир адам жаңылык билдирсе болот
Эми Кыргызстандын жайлоосунда болобу, жакасында болобу чөнтөк телефон аркылуу акыркы жаңылыктарды билип алса болот. Ал үчүн телефондон белгиленген номерди терүү керек. Андан соң кабарлардын тизмеги биринен сала бири угула баштайт.
“Доор Медиа” коомдук фондусунун жетекчилиги алдындагы “Куш кабар” долбоору өлкөнүн бардык аймагына кыргыз жана орус тилдеринде кабарларды жеткирүүгө киришти. Фонддун жетекчисинин орун басары Марс Тулегеновдун айтымында, Кыргызстандын аймактарындагы тургундар кабарларды угуу менен гана чектелбестен, өздөрү да жаңылыктарды билдирип турса болот.
- Жарандык журналистиканы да өнүктүрөлү деп жатабыз. Мисалы кандайдыр бир маанилүү окуяга кимдир бирөө күбө болуп калса, жөнөкөй эле жаран, ошол замат мобилдүү телефон, фото камерасы болсо ошону тартып, анан бизге жибере алат. Фото, видео камерасы жок болсо, жөн гана телефондон кабар бере алат. “Кушкабар” ушул жерде ушундай болуп жатат, мен өзүм күбө болуп жатам деп. Ал боюнча биздин кабарчыбыз бул маалыматты текшерип, жери менен байланышат. Тастыкталгандан кийин гана маалыматты чыгара алат.
Марс Тулегеновдун билдиришинче, чөнтөк телефон аркылуу кабар таркатуу башка массалык маалымат каражаттарына салыштырмалуу ыкчам келет. Кайсы бир окуяга күбө болгон кабарчы же жөнөкөй жашоочу дароо борборго чалып, кырк секундга жетпеген мөөнөттүн ичинде окуянын ток этер жерин айтып берет. Кабар берген адамга калем акы да төлөнөт. Аймактардан чогулган кабарлар Бишкектеги борбордо топтолот. Алардын маанилүүлөрү тандалып, эки мүнөттүк жаңылыктар түрмөгү даярдалат. Азырынча бул түрмөк бир күндө эки жолу жаңыланып турат.
“Доор медиа” коомдук фондусунун жетекчиси Вячеслав Гончаровдун айтымында, бул долбоордун дагы бир өзгөчөлүгү - өлкөнүн аймактарын камтыганында:
Вячеслав Гончаров- Эгер бардык жаңылыктардын тизмегин карай турган болсок, жашоо Бишкекте эле болуп жаткандай. Бишкектен алыстаган сайын аймактардан жаңылыктар сейрек боло баштайт. Мындан улам облустарда эч кандай окуя болбойт деген ойго түшөсүң. Бирок чындап келгенде аймактарда абдан көп жаңылыктар болот. Өрөөндөрдө да адамдар жашайт. Алар Бишкектеги гана эмес, башка өрөөндөрдөгү кабарларды угууну каалашат. Мындан сырткары мобилдүү телефон аркылуу кабар таркатуу ушак-айыңды дароо тактаганга мүмкүнчүлүк берет.
Өзгөчө кырдаалдар учурунда уюкфондун пайдасы көп
Уюкфон аркылуу жаңылыктарды таратуу айрым Батыш өлкөлөрүндө колдонулуп келет. Мындай кызматтар өзгөчө кырдаал учурунда калкты кабардар кылууга жардам берет. Мындан улам долбоор жетекчилери июнь каргашасы учурунда чөнтөк телефон аркылуу кабар алууга мүмкүн болсо, ушак айыңга бөгөт коюлуп, курман болгондор да аз болмок дешет.
Бул ойго долбоорду колдоого алган “Сорос-Кыргызстан” фондусунун маалымат программаларынын координатору Марат Жаанбаев да кошулат:
- Бул долбоорду колдоонун астында апрель жана июнь окуялары болуп кетти. Бул окуялар да Кыргызстанда маалыматтык боштук бар экенин дагы бир жолу тастыктап өттү. Мындан улам биз бул долдоорду колдодук.
Аймактардан келген жаңылыктар Бишкектеги борбордо топтолотКантсе да чөнтөк телефон аркылуу кабар угуу үчүн акы төлөнөт. Ушул тапта уюкфон колдонуучулар кабар угуунун ар бир мүнөтү үчүн 3 сомдон 4,8 сомго чейин акча төлөшү керек. Айрыкча бул кызматтан азырынча “Кыргызтелеком” менен “Фонекс” уюлдук байланыш операторлорун абоненттери эле пайдалана алышат.
“Сорос-Кыргызстандын” “ММКларды колдоо” программасынын жетекчиси Марина Сивашова, телефон аркылуу кабар таркатуу байланыш операторлоруна көз каранды болуп жатканын, операторлор долбоорду коммерциялык долбоор катары баалап көп акча сураганын айтты:
- Уюлдук операторлордун өкүлдөрү бул аракетти акча табуунун жолу катары баалап жатышат. Бул туура эмес. Бул көңүл ачуучу долбоор эмес. Болгону биздин элге керек болгон нерсе. Мындан улам өкмөт дагы биз менен кызматташса жакшы болмок эле.
Азырынча жарандар “Куш кабардан” өзү каалаган кабарды тандап укканга мүмкүнчүлүгү жок. Келечекте ар кимдин кызыгуусуна ылайык өзүнчө бөлүмдөр ачылары күтүлүүдө. Чөнтөк телефон аркылуу жаңылык таркатуучу “Кушкабар” долбоорун жаратуу оюу мындан үч жыл мурда пайда болгон. Бул долбоор өткөн жылдын октябрь айынан тарта ишке кирише баштаган.
Ар бир адам жаңылык билдирсе болот
Эми Кыргызстандын жайлоосунда болобу, жакасында болобу чөнтөк телефон аркылуу акыркы жаңылыктарды билип алса болот. Ал үчүн телефондон белгиленген номерди терүү керек. Андан соң кабарлардын тизмеги биринен сала бири угула баштайт.
“Доор Медиа” коомдук фондусунун жетекчилиги алдындагы “Куш кабар” долбоору өлкөнүн бардык аймагына кыргыз жана орус тилдеринде кабарларды жеткирүүгө киришти. Фонддун жетекчисинин орун басары Марс Тулегеновдун айтымында, Кыргызстандын аймактарындагы тургундар кабарларды угуу менен гана чектелбестен, өздөрү да жаңылыктарды билдирип турса болот.
- Жарандык журналистиканы да өнүктүрөлү деп жатабыз. Мисалы кандайдыр бир маанилүү окуяга кимдир бирөө күбө болуп калса, жөнөкөй эле жаран, ошол замат мобилдүү телефон, фото камерасы болсо ошону тартып, анан бизге жибере алат. Фото, видео камерасы жок болсо, жөн гана телефондон кабар бере алат. “Кушкабар” ушул жерде ушундай болуп жатат, мен өзүм күбө болуп жатам деп. Ал боюнча биздин кабарчыбыз бул маалыматты текшерип, жери менен байланышат. Тастыкталгандан кийин гана маалыматты чыгара алат.
Марс Тулегеновдун билдиришинче, чөнтөк телефон аркылуу кабар таркатуу башка массалык маалымат каражаттарына салыштырмалуу ыкчам келет. Кайсы бир окуяга күбө болгон кабарчы же жөнөкөй жашоочу дароо борборго чалып, кырк секундга жетпеген мөөнөттүн ичинде окуянын ток этер жерин айтып берет. Кабар берген адамга калем акы да төлөнөт. Аймактардан чогулган кабарлар Бишкектеги борбордо топтолот. Алардын маанилүүлөрү тандалып, эки мүнөттүк жаңылыктар түрмөгү даярдалат. Азырынча бул түрмөк бир күндө эки жолу жаңыланып турат.
“Доор медиа” коомдук фондусунун жетекчиси Вячеслав Гончаровдун айтымында, бул долбоордун дагы бир өзгөчөлүгү - өлкөнүн аймактарын камтыганында:
Өзгөчө кырдаалдар учурунда уюкфондун пайдасы көп
Уюкфон аркылуу жаңылыктарды таратуу айрым Батыш өлкөлөрүндө колдонулуп келет. Мындай кызматтар өзгөчө кырдаал учурунда калкты кабардар кылууга жардам берет. Мындан улам долбоор жетекчилери июнь каргашасы учурунда чөнтөк телефон аркылуу кабар алууга мүмкүн болсо, ушак айыңга бөгөт коюлуп, курман болгондор да аз болмок дешет.
Бул ойго долбоорду колдоого алган “Сорос-Кыргызстан” фондусунун маалымат программаларынын координатору Марат Жаанбаев да кошулат:
- Бул долбоорду колдоонун астында апрель жана июнь окуялары болуп кетти. Бул окуялар да Кыргызстанда маалыматтык боштук бар экенин дагы бир жолу тастыктап өттү. Мындан улам биз бул долдоорду колдодук.
“Сорос-Кыргызстандын” “ММКларды колдоо” программасынын жетекчиси Марина Сивашова, телефон аркылуу кабар таркатуу байланыш операторлоруна көз каранды болуп жатканын, операторлор долбоорду коммерциялык долбоор катары баалап көп акча сураганын айтты:
- Уюлдук операторлордун өкүлдөрү бул аракетти акча табуунун жолу катары баалап жатышат. Бул туура эмес. Бул көңүл ачуучу долбоор эмес. Болгону биздин элге керек болгон нерсе. Мындан улам өкмөт дагы биз менен кызматташса жакшы болмок эле.
Азырынча жарандар “Куш кабардан” өзү каалаган кабарды тандап укканга мүмкүнчүлүгү жок. Келечекте ар кимдин кызыгуусуна ылайык өзүнчө бөлүмдөр ачылары күтүлүүдө. Чөнтөк телефон аркылуу жаңылык таркатуучу “Кушкабар” долбоорун жаратуу оюу мындан үч жыл мурда пайда болгон. Бул долбоор өткөн жылдын октябрь айынан тарта ишке кирише баштаган.
