Келишимде Кыргызстанды газ менен үзгүлтүксүз камсыз кылуу, баасын арзандатуу жана ири өлчөмдө инвестиция салуу өңдүү шарттар каралган. Өлкөдөгү айрым оппозициялык күчтөр “Кыргызгаздын” 1 долларга сатылышын сындап келишет.
Келишимге кол коюлар алдында “Газпром” ишканасынын жетекчиси Алексей Миллерди президент Алмазбек Атамбаев кабыл алды. Анда Атамбаев бул күн тарыхта калаарын айтып, айрым каршылаш күчтөрдү “Кыргызгазды” сатуу максатын бурмалады деп айыптады:
- Президент Атамбаев, бийлик “Кыргызгазды” 1 долларга сатып атат деп көп сөз болду. Келишимге ылайык, Кыргызстандын газ тармагын өнүктүрүү үчүн 600 миллион доллар инвестиция салат. “Кыргызгаздын” 40 миллион доллар карызын төлөп берет. Мен эң негизгисин белгилеп коеюн: биз эми кышында газы жок калбайбыз. "Биз эми Орусиядан газ боюнча көз каранды болуп калдык", деп билдирип келгендерге айтып коеюн, тескерисинче, биз газ менен камсыздоо боюнча көз карандылыктан чыктык. Эми бизде газ дайыма болот.
Азырынча газдын баасы канча болору белгисиз. “Газпром” ишканасынын жетекчиси Алексей Миллер журналисттер менен жолугушууда, азыркы баадан ылдый болот деп ынандырды:
- Албетте, биз газдын баасы арзан болот деп турабыз. Мен азыр сиздерге баа канча болорун так айта албайм. Биз бул багытта дагы иштерди жасайбыз. Алдыда ушундай максат бар. Жакынкы күндөрү газдын баасын арзандатарыбызга ишенем.
Алексей Миллер Кыргызтанда газ чалгындоо, газ менен камсыз кылууну көбөйтүү пландары тууралуу дагы айтып берди:
- Кыргызстанда азыр аз гана өлчөмдө, 30 миллион метр кубдан кичине көбүрөөк гана газ алынат. Өзүн өзү газ менен камсыз кылуу жакшы ниет. Биз жакынкы күндөрү чалгындоо иштерин баштайбыз. Анан калса техникалык документтерди даярдап койгонбуз. Азыр Кыргызстандын 25 пайызы гана газ менен камсыз болгон. Биз алдыбызга газдаштырууну көбөйтүү боюнча милдет койдук. Кыргызстанда мындан 6-7 жыл мурун эле азыркыга караганда газ колдонуу алда канча көп эле.
Кыргызстан буга чейин газды Өзбекстан менен Казакстандан алчу. “Кыргызгаздын” жетекчиси Тургунбек Кулмурзаевдин билдиришинче, келишимге ылайык, “Газпром” үзгүлтүксүз газ менен камсыз кылуу боюнча милдеттенме алды:
- “Эксклюзивдүү импорт” деген бар. Эми газды “Газпромдон” гана алабыз. Булар ушундай жоопкерчилик алышты. Мисалы, алар Арменияда “Армгазды” сатып алгандан кийин газды 168 доллардан сатып жатышат, Беларуста деле ушундай. Эми биздин бааны күтүп туралы. Эми алар эртең эле акча алып келип каражат сала койбойт. Оболу долбоор даярдайбыз. Жергиликтүү бийлик биринчи кайсы жерге газ тартарыбызды такташабыз. Биздин өзүбүздүн планыбыз боюнча Бишкектеги конуштарга биринчи газ алып баралы деп жатабыз. Анткени кышында энергетиктерге эле күч келип жатат. Түштүктө көп маселе бар. Ал жактагы шаарларды газ менен камсыз кылуу керек. Анан айылдарга өтөбүз. Айылдарга газ тартуу шаарга караганда техникалык жактан жеңилирээк.
Кыргыз коомчулугунда “Кыргызгаздын” сатылышы боюнча бир топ кызуу талаш-талкуу болгон. Парламентте оппозициялык фракциялар мындай келишимди колдогон эмес. “Ата-Журт” фракциясынын ошол кездеги депутаты, азыр камакта отурган Акматбек Келдибеков стратегиялык мааниге ээ ишкананы толугу менен башка өлкөнүн ээлигине берилишин сынга алган эле:
- “Кыргызгаз” сыяктуу стратегиялык, мамлекеттүүлүктү түзгөн ишканаларды кайсы мыйзамдын негизинде сатабыз деп жатканыңарды мен түшүнбөй турам. Азыр болсо жөн отуруп эле муну 100% сатабыз деп жатасыңар. Кайсы мыйзамдын негизинде? Менчиктештириле турган ишканалар боюнча программага кирдиби? Андай программага да кирген эмес. Бүгүн "Кыргызгазды" бербесек болбойт, түтүктөр иштен чыгат, эртең газсыз калабыз деп келатканына 10 жылдан ашты. Бул жомок. Мунун ордуна аны капиталдык ремонттон өткөрүү керек болчу.
“Кыргызгаздын” сатылышын оппозициялык күчтөр азыркыга чейин сындап келет. Нааразылык акцияларда бийликке доомат иретинде такай кайталанат.
Келишимге кол коюлар алдында “Газпром” ишканасынын жетекчиси Алексей Миллерди президент Алмазбек Атамбаев кабыл алды. Анда Атамбаев бул күн тарыхта калаарын айтып, айрым каршылаш күчтөрдү “Кыргызгазды” сатуу максатын бурмалады деп айыптады:
- Президент Атамбаев, бийлик “Кыргызгазды” 1 долларга сатып атат деп көп сөз болду. Келишимге ылайык, Кыргызстандын газ тармагын өнүктүрүү үчүн 600 миллион доллар инвестиция салат. “Кыргызгаздын” 40 миллион доллар карызын төлөп берет. Мен эң негизгисин белгилеп коеюн: биз эми кышында газы жок калбайбыз. "Биз эми Орусиядан газ боюнча көз каранды болуп калдык", деп билдирип келгендерге айтып коеюн, тескерисинче, биз газ менен камсыздоо боюнча көз карандылыктан чыктык. Эми бизде газ дайыма болот.
Азырынча газдын баасы канча болору белгисиз. “Газпром” ишканасынын жетекчиси Алексей Миллер журналисттер менен жолугушууда, азыркы баадан ылдый болот деп ынандырды:
- Албетте, биз газдын баасы арзан болот деп турабыз. Мен азыр сиздерге баа канча болорун так айта албайм. Биз бул багытта дагы иштерди жасайбыз. Алдыда ушундай максат бар. Жакынкы күндөрү газдын баасын арзандатарыбызга ишенем.
Алексей Миллер Кыргызтанда газ чалгындоо, газ менен камсыз кылууну көбөйтүү пландары тууралуу дагы айтып берди:
- Кыргызстанда азыр аз гана өлчөмдө, 30 миллион метр кубдан кичине көбүрөөк гана газ алынат. Өзүн өзү газ менен камсыз кылуу жакшы ниет. Биз жакынкы күндөрү чалгындоо иштерин баштайбыз. Анан калса техникалык документтерди даярдап койгонбуз. Азыр Кыргызстандын 25 пайызы гана газ менен камсыз болгон. Биз алдыбызга газдаштырууну көбөйтүү боюнча милдет койдук. Кыргызстанда мындан 6-7 жыл мурун эле азыркыга караганда газ колдонуу алда канча көп эле.
Кыргызстан буга чейин газды Өзбекстан менен Казакстандан алчу. “Кыргызгаздын” жетекчиси Тургунбек Кулмурзаевдин билдиришинче, келишимге ылайык, “Газпром” үзгүлтүксүз газ менен камсыз кылуу боюнча милдеттенме алды:
- “Эксклюзивдүү импорт” деген бар. Эми газды “Газпромдон” гана алабыз. Булар ушундай жоопкерчилик алышты. Мисалы, алар Арменияда “Армгазды” сатып алгандан кийин газды 168 доллардан сатып жатышат, Беларуста деле ушундай. Эми биздин бааны күтүп туралы. Эми алар эртең эле акча алып келип каражат сала койбойт. Оболу долбоор даярдайбыз. Жергиликтүү бийлик биринчи кайсы жерге газ тартарыбызды такташабыз. Биздин өзүбүздүн планыбыз боюнча Бишкектеги конуштарга биринчи газ алып баралы деп жатабыз. Анткени кышында энергетиктерге эле күч келип жатат. Түштүктө көп маселе бар. Ал жактагы шаарларды газ менен камсыз кылуу керек. Анан айылдарга өтөбүз. Айылдарга газ тартуу шаарга караганда техникалык жактан жеңилирээк.
Кыргыз коомчулугунда “Кыргызгаздын” сатылышы боюнча бир топ кызуу талаш-талкуу болгон. Парламентте оппозициялык фракциялар мындай келишимди колдогон эмес. “Ата-Журт” фракциясынын ошол кездеги депутаты, азыр камакта отурган Акматбек Келдибеков стратегиялык мааниге ээ ишкананы толугу менен башка өлкөнүн ээлигине берилишин сынга алган эле:
- “Кыргызгаз” сыяктуу стратегиялык, мамлекеттүүлүктү түзгөн ишканаларды кайсы мыйзамдын негизинде сатабыз деп жатканыңарды мен түшүнбөй турам. Азыр болсо жөн отуруп эле муну 100% сатабыз деп жатасыңар. Кайсы мыйзамдын негизинде? Менчиктештириле турган ишканалар боюнча программага кирдиби? Андай программага да кирген эмес. Бүгүн "Кыргызгазды" бербесек болбойт, түтүктөр иштен чыгат, эртең газсыз калабыз деп келатканына 10 жылдан ашты. Бул жомок. Мунун ордуна аны капиталдык ремонттон өткөрүү керек болчу.
“Кыргызгаздын” сатылышын оппозициялык күчтөр азыркыга чейин сындап келет. Нааразылык акцияларда бийликке доомат иретинде такай кайталанат.
