25 жылдан бери ачылбай келе жаткан Жерүйдө 1992-жылдан бери ондон ашык инвестор алмашкан. Чет элдик компаниялардын кыргыз өкмөтү менен түзгөн келишимдери ар кандай себептер менен ишке ашпай келатат. Биринде инвестор банкрот болуп сызга отурса, биринде Кыргызстан миллиондогон доллар доого жыгылган.
Ошентип кыргыз өкмөтү 2015-жылы Жерүйгө жаңы аукцион жарыялап, соңунда орусиялык “Востокгеолдобыча” компаниясы жеңген. Бул компания “Орус платинасынын” түзүмүнө кирет. Жалпак тил менен айтканда Жерүй алтын кенин иштетүү укугун чечен тектүү орус олигархы Муса Бажаевдин ишканасы уткан.
“Востокгеолдобычанын” алдында “Альянс Алтын” ишканасы түзүлүп, учурда Жерүйдү иштетүү аракетинде. Айтмакчы, “Альянс Алтында” Бажаев жалгыз акционер эмес. Ал алтын кендин 60 пайызына ээлик кылса, калган 40 пайыз “Токмоктук граф” атка конгон казакстандык олигарх Алижан Ибрагимовго таандык. Ошол эле учурда эл ичинде “Альянс Алтында” президенттик шайлоодо ат салышкан Өмүрбек Бабановдун 20 пайыз үлүшү бар деген кептер тараган. Бирок Бабанов муну төгүндөгөн.
“Востокгеолдобыча” берген миллиондор кайда жумшалды деген суроо жаралат. Өкмөт Жерүйдү сатуудан түшкөн 100 млн. долларды 100 жаңы мектеп курууга жана дагы 100 мектепти оңдоого жумшарын убада кылган. Бирок аталган акчанын 1 миллиард 200 миллион сому Балыкчы-Корумду жолунун курулушуна жумшалып, ортодо чыр чыккан.
Келишим боюнча Жерүйдө Кыргызстандын бир пайыз да үлүшү жок. Тоо-кенчилер ассоциациясы муну чоң кемчилик катары баалап, келишимди кайра карап чыгууга үндөп келет.
