Экинчи дүйнөлүк согуш 1939-жылы 1-сентябрда башталып, 1945-жылдын 2-сентябрында аяктаган. Ага Жер шарынын 80% ашуун калкы, 62 өлкө катышкан. Майдан Европа менен Азия, Африкада, баш-аягы жок мелмилдеп жаткан дүйнөлүк океанда жүргөн.
СССР 26 миллион калкынан ажыраган. Бул согушта адамзат ядролук бомба алааматын көрдү. Уруш учурунда дос өлкөлөр социалисттик жана капиталисттик деп экиге ажырап, бирин экинчиси душман санап, “кансыз согуш” жарыяланган.
Кыргызстан согушуп аткан армияга 365 миң киши же ар бир төртүнчү адам канмайданга аттанган. Алардын жүз миңден ашууну туулган жерине кайтпай калышты.
150 миң ашуун кыргызстандыктар кан майданда көрсөткөн эрдиги үчүн орден, медалдар менен сыйланган. 72 кыргызстандык Советтер союзунун баатыры деген наамга ээ болушкан.
9-май – Улуу жеңиш күнүн быйыл Нарын облусунда 12 ардагер белгилейт. Тоолуу облустан кан майданга 19 миңге жакын жоокер аттанган. 95 жаштагы Асек Усубалиев согуштагы кырчын кезин эскерди.