Айылдык көчөгө байланган мамлекеттик деңгээлдеги таарыныч эки өлкөнүн мамилесин суутушу мүмкүнбү?
Армениянын Ширак облусундагы Арич айылындагы борбордук көчө он жыл бою Нурсултан Назарбаевдин атында болчу. Эки элдин достук мамилесинин урматына көчөгө казак элбашынын аты коюлган эле.
Айылдык акимчиликтин башчысы Роланд Назаретяндын айтуусунда, көчөнүн атын алмаштырууну өткөн жумада айыл аксакалдары чечишкен:
- Назарбаевдин атындагы көчө өлкө боюнча Аричте эле бар. Сыягы, биз туура эле кылдык. Анткени Назарбаев армяндар агайындарыбызды өлтүрүп жатат дейт. Демек, азербайжан, түрктөр туугандары да, армяндар душмандарыбы, - деп суроо салат айылдык аткаминер.
Бир нече күн мурда Назарбаев көчөсү деген такталар такыр алынды. Бирок, көчөгө жаңы ат коюла элек.
Айыл өкмөт башчысы Назаретян төрт-беш ат сунушталганын, бирок, бири да тандала электигин айтты.
Көчөдөн тышкары айылдагы китепканада да Назарбаевдин бурчу бар болчу. Ага айылдыктар тийишпегени менен, дубалдагы президенттин чоң портрети да алынды.
Аричтин дагы бир тургуну Тигран Манвеляндын айтышынча, Тоолуу Карабактын айынан азербайжан-армян мамилеси кайрадан курчугандан кийинки казак тараптын туруму айылдыктарды катуу капалантыптыр. Көчөнүн атын алмаштыруу көрсөтмөсү жогору жактан келип, аксакалдар ишке ашырышкан.
Армян тараптын саясий-дипломатиялык таарыныч ишаратын казак расмийлери тоңдоосун кабыл алышты. Еревандагы казак элчилиги ал көчөгө дегеле президенттин аты расмий ыйгарылган эмес деп моюн толгошту.
8-апрелде Армения борбору Ереванда ЕАЭБге кирген өлкөлөрдүн премьер-министрлеринин жыйыны өтмөк. Ал Тоолуу Карабак чатагында бир тарапка колдоо сыяктанып калат делип, Казакстандын демилгеси менен болбой калып, кийинчерээк Москвада өтмөй болгон. Муну армяндар казактар азербайжан тарапты колдоп кетти деп түшүнгөн болчу.
Казакстандык мурдагы дипломат, саясат талдоочу Расул Жумалы казак тарап мурдатан эле Азербайжанды колдоп келгенин айтып, армян тараптын таарынычы эки өлкөнүн саясий, а балким дипломатиялык мамилелерин убактылуу сууткан менен экономикалык карым-катнашына сезилерлик таасир этпейт деген ойдо:
- Тыгыз карым-катнаш болгон деп айта албайбыз. Себеби, орток чек арабыз жок. Соода-экономикалык байланыштар жогору болгон жок. Мисалы, Орусия, Кытай, Азербайжан менен салыштырганда деңгээли өтө төмөн. Орток уюмдарга киргенден кийин достук карым-катнаштар болду. Бирок, дос болгон күндө да Казакстан Тоолуу Карабак Азербайжандын жери, ага кайтышы керек деп он-он беш жылдан бери айтып эле келатат.
Назарбаевдин аты өткөн жылы жергиликтүү тургундардын нааразычылыгына карабай Татарстан борбору Казандагы бир көчөгө да ыйгарылган. Түркияда болсо бир эмес төрт көчөгө Назарбаевдин аты коюлган. Кыргызстанда казак президентинин аты ыйгарылган мектеп салынып жатат. Ал эми Казакстанда президенттин атын алып жүргөн субъекттер жана "Нур" деген сөздөн башталган аталыштар абдан көп.