- Кадырбек мырза, 17- январда өзбек жоокерлери жарадар кылып, өз аймагына алып кетишкен чек арачы Нурбек Орункулов кайтарылып алындыбы? Ал Анжиян облусундагы ооруканада дарыланып жатат дешти эле, анын ден соолугу кандай экен?
- Ооба, өзбек тарап биздин чек арачыны 23-январда беришти. Чек ара кызматынын төрагасы өзү барып алып келип, азыр Ошто дарыланып атат. Абалы жакшы, жараты бар, автоматтын огу жарып өткөн. Бул боюнча азыр сүйлөшүүлөр жүрүп бүттү. Эми азыр Өзбекстан менен Кыргызстандын ортосунда эч кандай маселе деле жок. Бул чек арада анча-мынча болуп тура турган маселелер. Мындай маселелер бардык эле жерлерде бар, чуу көтөрүп, орчундуу маселеге айландыруунун кажети жок.
- Кыргыз чек арачысын кайтарып берген Өзбекстан жарадар жигитке эч кандай шарт койгон жокпу? Анткени, 21-январда коңшу мамлекеттин Наманган облустук сыналгысы “кыргыз жоокерлери өзбек чек арачыларын кармоого аракет кылганда ок атылган, ошондуктан кылмыш иши козголушу мүмкүн” дегендей маалымат таркаткан эле?
- Өзбекстан жалган айтат. Мен аны уккан эмесмин, андай берүүнү да көргөн жокмун. Чек араны бузуу деген сөз жок. Өзбекстан тарап тиги бала жараат алгандан кийин Анжиянга дарылоого алып барышкан. Дарыланып жатып, азыр Ошто дарыланып атат.
- Базар-Коргон районунан Хасиятхан ажы аттуу аял Өзбекстандын Анжиян облусундагы кабыл алуучу-бөлүштүрүүчү жайда кыргызстандык 74 адам кармалып турганын билдирген. Ушул маалымат ырасталдыбы жана аларды бошотуп алуу боюнча кандай иш-аракеттер көрүлүүдө?
- Андай маалымат бизде жок. Эгер Анжиянда 74 адам кармала турган болсо, аларды мыйзам боюнча депортация жасайт. Эч кандай кармап алып, ал жерде бир нерсе кылып жибере турган мыйзам жок. Биз деле өзбек атуулдарын кармасак, аларды камап жата бербейиз да. Аны караш керек, багыш керек, медициналык жардам керек, өзбектер деле аны карап отурбайт, мыйзам боюнча депортация жасалат 24 сааттын ичинде. Андай маалымат жок. Эгер болсо бизге жетмек.
- Бизге жеткен маалыматтар боюнча, облустун Көк-Жаңгак шаарынан 10-15 чакты адам ал жердеги 200дөй күрт улутундагы кишилердин көчүп кетүүсүн талап кылууда. Алардын мындай талабына күрт кишисинин өткөн жумада 8 жашар кызды зордуктаганы себеп болгон. Бул окуя улуттар аралык жаңжалдын чыгышына таасир этүүсү мүмкүнбү?
- Бул маселе таасир этпейт. Бул өтө жаман окуя болду, кудайым өзү сактасын. Азыр көкжаңгактык туугандар менен жакшылап сүйлөшкөнбүз, алар билишет, эстүү, шаардык элдер, алардын маданияты жогору. Кылмышкер өтө оор жаза ала тургандыгын билебиз биз. Бул боюнча коомчулуктун суранычы катуу болуп атат. биз буларды тийиштүү органдарга бергенбиз. Улут аралык маселеге мунун тиешеси жок, күрт, кыргыз деп улутка баа берүүнүн кажети жок. Ал жерде 30 чакты күрт үй-бүлө бар, алар өзүлөрү айтып атышат буга окшогон акмакты жазалаш керек деп. Биз Көк-Жаңгак шаарынын мэрине тапшырма бердик, коомдук абалды көзөмөлгө алып туруу максатында.
- Маегиңизге рахмат.
P.S. Өзбек чек арачысынын огунан жараат алып, 8 күндөй Өзбекстанда жатып Кыргызстанга кайтарылган жоокер Нурбек Орункулов азыр Ош облустук ооруканасында дарыланууда. Бирок ага журналисттерди киргизбей жатышат.
- Ооба, өзбек тарап биздин чек арачыны 23-январда беришти. Чек ара кызматынын төрагасы өзү барып алып келип, азыр Ошто дарыланып атат. Абалы жакшы, жараты бар, автоматтын огу жарып өткөн. Бул боюнча азыр сүйлөшүүлөр жүрүп бүттү. Эми азыр Өзбекстан менен Кыргызстандын ортосунда эч кандай маселе деле жок. Бул чек арада анча-мынча болуп тура турган маселелер. Мындай маселелер бардык эле жерлерде бар, чуу көтөрүп, орчундуу маселеге айландыруунун кажети жок.
- Кыргыз чек арачысын кайтарып берген Өзбекстан жарадар жигитке эч кандай шарт койгон жокпу? Анткени, 21-январда коңшу мамлекеттин Наманган облустук сыналгысы “кыргыз жоокерлери өзбек чек арачыларын кармоого аракет кылганда ок атылган, ошондуктан кылмыш иши козголушу мүмкүн” дегендей маалымат таркаткан эле?
- Өзбекстан жалган айтат. Мен аны уккан эмесмин, андай берүүнү да көргөн жокмун. Чек араны бузуу деген сөз жок. Өзбекстан тарап тиги бала жараат алгандан кийин Анжиянга дарылоого алып барышкан. Дарыланып жатып, азыр Ошто дарыланып атат.
- Базар-Коргон районунан Хасиятхан ажы аттуу аял Өзбекстандын Анжиян облусундагы кабыл алуучу-бөлүштүрүүчү жайда кыргызстандык 74 адам кармалып турганын билдирген. Ушул маалымат ырасталдыбы жана аларды бошотуп алуу боюнча кандай иш-аракеттер көрүлүүдө?
- Андай маалымат бизде жок. Эгер Анжиянда 74 адам кармала турган болсо, аларды мыйзам боюнча депортация жасайт. Эч кандай кармап алып, ал жерде бир нерсе кылып жибере турган мыйзам жок. Биз деле өзбек атуулдарын кармасак, аларды камап жата бербейиз да. Аны караш керек, багыш керек, медициналык жардам керек, өзбектер деле аны карап отурбайт, мыйзам боюнча депортация жасалат 24 сааттын ичинде. Андай маалымат жок. Эгер болсо бизге жетмек.
- Бизге жеткен маалыматтар боюнча, облустун Көк-Жаңгак шаарынан 10-15 чакты адам ал жердеги 200дөй күрт улутундагы кишилердин көчүп кетүүсүн талап кылууда. Алардын мындай талабына күрт кишисинин өткөн жумада 8 жашар кызды зордуктаганы себеп болгон. Бул окуя улуттар аралык жаңжалдын чыгышына таасир этүүсү мүмкүнбү?
- Бул маселе таасир этпейт. Бул өтө жаман окуя болду, кудайым өзү сактасын. Азыр көкжаңгактык туугандар менен жакшылап сүйлөшкөнбүз, алар билишет, эстүү, шаардык элдер, алардын маданияты жогору. Кылмышкер өтө оор жаза ала тургандыгын билебиз биз. Бул боюнча коомчулуктун суранычы катуу болуп атат. биз буларды тийиштүү органдарга бергенбиз. Улут аралык маселеге мунун тиешеси жок, күрт, кыргыз деп улутка баа берүүнүн кажети жок. Ал жерде 30 чакты күрт үй-бүлө бар, алар өзүлөрү айтып атышат буга окшогон акмакты жазалаш керек деп. Биз Көк-Жаңгак шаарынын мэрине тапшырма бердик, коомдук абалды көзөмөлгө алып туруу максатында.
- Маегиңизге рахмат.
P.S. Өзбек чек арачысынын огунан жараат алып, 8 күндөй Өзбекстанда жатып Кыргызстанга кайтарылган жоокер Нурбек Орункулов азыр Ош облустук ооруканасында дарыланууда. Бирок ага журналисттерди киргизбей жатышат.
