Канатбек Бегалиев - жылдын эң мыкты спортчусу

Бээжиндеги олимпиадалык таймашууга Кыргызстандан 20 спортчу катышса, грек-рим күрөшүнөн 2 жигит, эркин күрөштөн 3 балбан мөрөй талашты. Балким бардык 7 салмак боюнча балбандар жолдомо алышканда дагы бир-экөө байгеге илинип калышы мүмкүн эле дешет спорт адистери.

Бээжиндеги олимпиадада грек-рим жана эркин күрөшүнөн таймашуулары курч мүнөздө болуп, Азия чемпиону, кыргызстандык балбан Канат Бегалиев 4 атаандашын (алардын баары дуйнөнү дүңүрөткөн балбандар, экөө дүйнө чемпиону, олимпиада жеңүүчүлөрү, экөө Европанын көп жолку чемпиону) артыкчылык менен жеңип, баш байге үчүн талапкер болгон. 66 кг. салмактагы олимпиада чемпионун алтын байгеси үчүн Канат Бегалиев франциялык балбан менен беттешип, биринчи бөлүктө чучукулак атаандашына түшүп, бир упай менен алдырып койду. Экинчи бөлүктө калыстар атайын чучукулакты французга түшүрүп, артыкчылыкты оодарып коюшту. Калыстар Канаттын 2 упайын эсепке албай коюшуп, жеңишти атаандашына ыйгарып коюшту.

Өлкөнүн грек-рим күрөшү боюнча башкы машыктыруучусу Эмил Алыкуловдун айтымында, шакирти Канатбек Бегалиев кыргыз спорт тарыхындагы алгачкы күмүш медалды тагынды.

- Грек-рим күрөшүнөн Канат Бегалиев Бээжин олимпиадасынын алгачкы күмүш медалын тагынды. Ал Кыргызстанды даңазалады. Мурда кыргыз спортунун тарыхында 1999-жылы маркум Раатбек Санатбаев гана дүйнө чемпионатынын коло байгесине татыктуу болгон. Бул жолу да калыстардын айынан алтын байгеден куру калдык. Себеби калыстар каратып туруп эле колдо турган алтын медалды франциялык балбанга ыйгарып койду. Канат финалга чейин эмне деген гана залкар, атактуу балбандарды жеңди. Дагы таймашуулар али алдыда. Эгер ушул француз менен дагы бир жерде беттешип калса, өткөн намысты кайра алып, ким күчтүү экенин далилдейбиз.

Ошентип Кыргызстандын күрөшүнүн тарыхында олимпиаданын биринчи күмүш медалы экенин өлкөнүн грек-рим күрөшү федерациясынын вице-президенти Алмаз Касенов кубануу менен билдирип, Канатбек Бегалиевдин жеңишке умтулуусу, максаттарына жете билүүсү, эрки күчтүү балбан экенин белгиледи.

-Грек-рим күрөшүнөн Канат Бегалиев Бээжинде олимпиаданын күмүш медалын татыктуу тагынды. Биз аны олимпиада чемпиону деп билебиз. Себеби калыстардын айынан гана алтын медалдан куру калдык. Ал Кыргызстанды дүйнөгө даңазалап, кыргыз өңүн таанытты. Анын ушул жеңишин өкмөт, спорт жетекчилери татыктуу баалап, көңүлүн өстүрүп, жакшы шарт түзүп берди. Бул жигит Лондон олимпиадасында чемпион болууга толук мүмкүнчүлүгү бар. Марага келаткан күлүктү сүрөөнгө алгандай, жеңиштин бийик чокусун багындырган балбанды да сүрөп, камкордук көрүү зарыл. Анын жеңишке умтулуусу, максатына жетүүсү башкаларга үлгү.

Даңазалуу Төлөш балбандын небереси Канатбек Бегалиев 1984-жылы Таласта жарык дүйнөгө келген. Грек-рим күрөшүнүн алгачкы ыкмаларын Таластагы биринчи машыктыруучусу Ороз Шаршакеев үйрөткөн. Чоң спорттун эшигин ачып, бийиктиктерге жетелеген устаты, Кыргызстанга эмгек сиңирген машыктыруучу Мейрамбек Ахметов. Канат өлкөнүн биринчилигин бир нече ирет жеңип алууга жетишкен. 2001-жылы уландар арасында Азия чемпионатында баш байгени утуп, алтын медаль тагынган.

2004-жылы жаштар арасындагы Азия чемпионатында күмүш медалдын ээси болгон. 2004-жылы Ташкентте өткөн Гран-при эл аралык турниринде экинчи орунду камсыз кылуу менен Афина олимпиадасына жолдомо алган. 2004-жылы Афина олимпиадасында намыс талашып дүйнөдөгү эң атактуу балбандарга каршы туруп 8-орунга жетип, дүйнөнүн 10 мыкты балбанынын катарына кошулган.

Кыргызстанга дүйнө чемпионатынын күмүш медалын утуп берген Канатбек Бегалиев Монголияда өткөн студенттердин дүйнөлүк чемпионатында коло байгенин ээси болгон. 2006-жылы Бишкекте өткөн Азия чемпионатында баш байгени утуп, алтын медаль тагынган.

Уулунун ийгилигине кубанган Канатбектин апасы Батма Бегалиева алгач күрөшкө барышына каршы болгонун эскерип, учурда Кыргыз улуттук университетинде экономика факультетинин аяктап жатканын айтып, машыктыруучусу Майрамбек Ахметовго ыраазычылык билдирди.

-Мындай жигиттер көчө таптап, оюн-күлкү менен жүрүшсө, балам күндө 2 маал машыгып, эл намысы деп башын сайып, баарынан кечип жүрөт. Алгач күрөшкө баруусуна каршы болуп, “мал баксын, отун алып, бизге жардам берсин” деген элем. Атасы менен машыктыруучусу Майрамбек Ахметов суранып жатып, Бишкектеги спорт окуу жайына алып кетишкен. Ошондо көгөрүп туруп алсам баламдын багын байлап коймок экемин. Азыр чексиз кубанып турам. Кудайга шүгүр 4 уул, 2 кызыбыз бар, Канат төртүнчүсү. Университеттеги окуусуна да, спортко да жетишип жатат. Эл намысына жарап эсен болсо болду.

Бээжин олимпиадасынын күмүш байге ээси Канатбек Бегалиевди спорт коомчулугу ийгилиги менен куттуктап, өлкө жетекчиси Курманбек Бакиев 100 миң доллар жана “Мицибисси” үлгүсүндөгү жип автоаргымагын тапшырды.

Канатбектин чоң атасы Борбор Азияга таанымал балбан болгон, эки бир тууганы да спорт чебери. Атасы Кубат дагы учурунда кыргыз күрөшү боюнча өлкөнүн бир нече жолку чемпиону. Канатбектин ата-теги балбандын тукуму.

- Менин атам Төлөш аюу менен кармашып, аны жыгып, байлап келген балбан болчу. Талас эмес бүтүндөй Казакстанга таанылган балбан болгон. Мен да жаш кезимде күрөш, бокс менен машыккам. «Колхозчу» жана «Намыс» спорт клубдарынын көп жолку чемпиону аталгам. Спорт чебери аталып, өлкөнүн эки жолку чемпиону болгон элем. Каныбызда балбандык касиет бар. Канаттан улуу эки уулум Тариэль жана Талас да спорт чебери, - дейт атасы Кубат Бегалиев.

Бээжин олимпиадасынын күмүш байге ээси Канатбек Бегалиев таймашуулар курч мүнөздө өткөнүн, эми сентябрда дүйнө чемпионатына барууга камылга көрөөрүн айтып, алдыдагы максаты Лондон олимпиадасында чемпион болуу экенин билдирди.

-Бээжин олимпиадасында байгелүү орунга ээ болгондо өлкө жетекчиси 100 миң доллар сыйлык берип, улуттук баатырдай урмат- сый көрсөтүштү. Мен өзүмдүн алдыма койгон максаттарыма жеттим. Мени өзүнө чакырган өлкөлөр арбын болууда. Бирок мен кыргыз намысын гана бийик көтөргүм келет. Мага Кыргызстанда эле шарт түзүп, камкордукка алып жатышат. Олимпиадада атаандашым французга калыстар тартып койгонун жалпы эл. Спорт күрөрмандары көрдү. Ошондуктан Лондон олимпиадасында алтын медаль үчүн күрөшүм керек деген максатым бар. Калыстардын айынан колдон чыккан намысты кайрып алаар күн алыс эмес.