Бул окуя парламентте да сөз болуп, мугалимдик кесипти аркалагандардын шарт-жагдайын эске салды. Депутаттар жана аткаминерлердин катардагы кызматкерлерди жемелеген окуялары буга чейин да болгон.
"Жүрүшүңөрдү карагылачы"
Өкмөттүн облустагы өкүлү Акрам Мадумаров менен мугалимдер окуу жайда жолукканы тартылган тасма 22-январда "Акипресс" сайтына жарыяланган. Анда өкмөттүн өкүлү мугалимдердин кийимин сынга алып, "жүрүшүңөрдү карагылачы" деп жемелеп жатканын угууга болот.
- Адам адегенде өзүнөн башташы керек. Мына, силер мугалимсиңер. Мен бардык мугалимдер менен учурашып келе жатам. Бирөөңдө да галстук жок. Жүрүшүңөрдү карагылачы. Мен ошон үчүн сурап жатам. "Азыр ишпи?" десем "иш" деп жатасыңар. Эмне үчүн галстуксуз жүрөсүңөр?
Мугалимдер имаратта ремонт иштери менен алектенип жүрүшкөндүктөн ишке галстугу жок келишкенин айтышкан.
- Сабак учурунда кадимкидей галстук менен келебиз. Азыр ремонт иштери болуп жатат.
Баткен облустук администрациясынын басма сөз катчысы Чолпон Бердикулова жетекчисинин айткандарын мыйзам ченемдүү көрүнүш катары баалап, мугалимдер студенттерге үлгү болушу керек деп белгиледи:
- Университетте студенттерге эркин кийинүүгө уруксат берилгени менен мугалим деген мугалим да. Булар - жогорку окуу жайда окутуучу. Башкаларга, жаштарга үлгү боло турган адамдар.
Өкмөттүн өкүлү менен жолугушууда институттун жетекчиси Камалидин Миталипов да болгон. Ал Мадумаровдун мугалимдерди зекигенин туура эле кабыл алганын айтты. “Бирок бир аз башкача формада айтса болмок” деди.
- Эч бир жерде “галстук тагынып келсин” деген мыйзам жок. Каалагандай кийинип келсе болот. Ал мугалимдин өзүнө байланыштуу. Бирок таза кийинип, тыкан болуп келиши керек. Баары эле галстук тагынып жүр дегенге болбойт. Жакшы эле сөз. Бирок башкачараак кылып, уяткарбай сүйлөсө болмок. Оюндагысын айтты да.
Акрам Мадумаровдун галстук талап кылганы соцтармактарда талкууга жем таштады. Бул окуя 23-январда Жогорку Кеңеште да сөз болду. Жогорку Кеңештин депутаты Рыскелди Момбеков өкмөт элдин кыжырына тийип жатканын айтты.
- Чычкан жылы башталбай эле чыйкан жылы башталдыбы? Мен түшүнбөй калдым. Жыл башталбай жатып эмне балакет жылан чагып жиберди, бир вице-премьер элеттеги элдин жашоосун эшектин азайганына теңеди. Дагы бир вице-премьер чек арада чыдабай чыгып кеткен адамдарды “чыккынчы” деди. Кечээ өкмөттүн дагы бир өкүлү “галстугуңар жок” деп мугалимдерди зекип жатат. Баткендеги адамдардын жашоосу галстук менен оңоло турган болсо, анда бюджеттен акча карап, галстук сатып берели. Бул эмне деген дөөпөрөстүк? Элдин кыжырына өздөрү тийип жатат, өкмөттүн башка эрмеги жокпу?
Мугалимдерди саясатка аралаштырып, шайлоодо, ишембиликтерде, жөө жүрүштөрдө, айтор өкмөт өткөргөн иш-чараларда пайдаланып, алардын сабактарын үзгүлтүккө учуратканы кокого жеткенин эки жыл мурун Ош мамлекеттик университетинин окутуучусу жазып чыккан.
Билим берүү тармагы боюнча адис, психолог Асылбек Жооданбеков да мугалимдерди чарбалык иштерге аралаштырууну туура эмес баалап, "өкмөт өкүлүнүн сөзү - билим берүүнү сыйлабастык, алысты көрө албастык" деди.
- Университеттин болобу, мектептин болобу мугалимдери, педагогикалык жамааты булар — менеджер эмес. Булар — башкаруучу эмес, чарба маселесин чечишпейт. Булар өзүнүн функционалдык милдети болгон окутууну, жаштарга билим берүүнү, кесиптик багыттоону жогорку деңгээлде аткарышы керек. Ал эми Кызыл-Кыяда, же башка окуу жайда болобу мугалимдер күнүмдүк чарбалык иштер менен жүрбөшү керек да.
Саясат талдоочу Сейтек Качкынбай бул сыяктуу көрүнүштөр Советтер союзунан калган эски ыкма экенин жана жетекчилердин кол алдындагыларды башкаруу билими, менеджмент боюнча сабаты жетишсиз экенине токтолду.
- Инсанды сыйлабоо, чоң болуп алып басмырлоо Советтер союзунан калган эски ыкма. Таасир этүүнүн башка жолдору бар да. Ушундай жаатта өзүнчө иштеген киши болушу керекпи дейм же болбосо деле ошону тартипке чакыруу үчүн этикага ылайык сураш керек.
Мамлекеттик кызматкерлердин кийими талкуу жараткан бул жалгыз окуя эмес. 2019-жылдын 16-январында Жогорку Кеңешке ак көйнөк кийип келбегени үчүн Билим берүү жана илим министрлигинин кызматкери Талантбек Тынысов вице-спикер Мирлан Бакировдун талабы менен жыйындан чыгарылган.
Ошол эле күнү парламентке свитер кийип барганы үчүн депутаттардын каарына калган аткаминердин окуясы кыргыз коомчулугунда катуу талкууланып, бир күндөн кийин Мирлан Бакиров андан кечирим сураган.
Мындан сырткары депутат Жылдыз Мусабекова элеттеги мектеп мугалимдеринин кийимин сынга алып, бирдиктүү форма киргизүү керектигин сунуш кылган.
Эскертүү!
«Азаттыктын» материалдарына пикир калтырууда төмөнкү эрежелерди так сактоону өтүнөбүз: кайсы бир саясий партияга, топко үгүттөгөн, же каралаган, бир нече жолу кайталап жиберилген, адамдын беделине шек келтирген, келекелеген, кордогон, коркутуп-үркүткөн, басмырлаган жана жек көрүүнү козуткан пикирлер жарыяланбайт. Эрежени сактабай жазылган пикирлер сайтка чыкпайт. Модератор пикирлерди жарыялоо же андан баш тартуу укугун өзүнө калтырат.
