Жыйында көлөмү жагынан опсуз чоң бюджет текстин толук жарыялоонун зарылдыгы барбы-жокпу деген суроо кыйла талаш чакырды. Так эсептер, жалаң адистер гана түшүнчү тилде жазылган негизги экономикалык документ – 2005-жылдын бюджет долбоору иштелип чыккан. Бирок да анын айрым бөлүктөрү, айталы, социалдык тармакка чегерилчү каражаттын так саны, андан да маанилүүсү, бюджеттин аткарылышы көпчүлүктүн баам сыртында калып келатканы жыйында көп айтылды. Мына ушул кенемтени кайсы бир өлчөмдө Каржы министрлиги менен «Сорос-Кыргызстан» фонду биргелешип ишке ашырып аткан «Бюджет диалогу» долбоору толтурат.
- Кыйла эле консервативдүү Каржы министрлиги бул демилгени колдоду. Айтып коюш керек, буга жетиш оңой-олтоң болгон жок. Демилгени колдоо менен кандай пайда-зыянга ээ болорун таразалап көрүп, кантсе да зыянына караганда пайдасы көбүрөөк экенине ынанган соң макул көрдү. Жарандык коом менен ырасмий өкүлдөрдүн ортосундагы диалог жанданбай келатат. Мунун айынан жалган маалымат таратылат же адамдар айрым сандар менен фактыларды түшүнбөй калышат,- деп айтты Каржы министринин кеңешчиси Любовь Тен.
Ага жооп кылып, «Социалдык демилгелердин Бишкек борбору» коомдук уюмунун жетекчиси Халида Ракишева өкмөт өзүнө керек болгондо эле жарандык коом өкүлдөрүн жыйындарга чакырып, башка убакта элдин сөзүн уккусу келбегенин билдирди:
- Сиз өнөктөш катары бир кепке келели деп атасыз. Мен сизге айтып коёюн - андай болбойт. Биздин эсибизден КОР программасын кантип иштеп чыгышканы кете элек. Жарандык коом өкүлдөрүн чакырып, өнөктөш бололу, чогуу иштейли, каршы турбагыла деп чакырып келишти. Үч жыл бою биз да билген сунуштарыбызды бердик. Соңку улуттук жыйын өтүп аткан филармонияда да сунушубузду киргиздик. Бирөө да кошулган жок, баары сөз жүзүндө гана калды,- деп айтты Халида Ракишева.
Калкты социалдык коргоо коомдук бирикмесинин жетекчисинин милдетин аткаруучу Зинаида Зажигаева өкмөт бюджет түзүүдө ардагерлердин абалын эсепке албай, эмдигиче эң аз керектөө акчасын 100 сомдон өйдө көтөрбөй койгонуна токтолду:
-Менин айтканымы жакшы укпай жатасыңар. Биз кайрыла турган маселе – аз керектелчү акча. Каржы министрлиги аны кичине көбөйтүп, бизге кошулчу акчаны ага киргизиши керек. Бул карыларын кароосуз таштап кетүү го. Акчасыз эч нерсе кыла албайсың,-деди Зинаида Зажигаева миңдеген карылардын атынан.
-Бул биринчи эле жолугушуубуз эмес. Дагы чогулуп, кыйла маселелерди талкуулайбыз,- деп айтты «Сорос-Кыргызстан» фондунун кызматкери Александр Третьяков.
Жыйында айтылгандай, өкмөт ушу тапта социалдык топтогу министрликтердин бюджет программасын түзүү аракетин көрүүдө. Эгер ал жүзөгө аша турган болсо салык төлөөчүлөр бир окуучунун билим алуусуна, бир адамдын акысыз дарыланышына мамлекет канча каражат сарптай ала тургандыгын так билер эле.
Өткөн жылы да бейөкмөт уюмдардын катышуусунда бюджеттин ачыктыгы боюнча коомдук угуу өтүп, анда да биртоп пикир-сунуштар айтылган. Быйыл бул ишке «Сорос-Кыргызстан» фонду катышып, долбоордун каржылык чыгымын көтөрүүдө. Жыйында белгиленгендей, бюджеттин аткарылышы тууралуу маалыматтан көпчүлүк кабарсыз калууда.
- Кыйла эле консервативдүү Каржы министрлиги бул демилгени колдоду. Айтып коюш керек, буга жетиш оңой-олтоң болгон жок. Демилгени колдоо менен кандай пайда-зыянга ээ болорун таразалап көрүп, кантсе да зыянына караганда пайдасы көбүрөөк экенине ынанган соң макул көрдү. Жарандык коом менен ырасмий өкүлдөрдүн ортосундагы диалог жанданбай келатат. Мунун айынан жалган маалымат таратылат же адамдар айрым сандар менен фактыларды түшүнбөй калышат,- деп айтты Каржы министринин кеңешчиси Любовь Тен.
Ага жооп кылып, «Социалдык демилгелердин Бишкек борбору» коомдук уюмунун жетекчиси Халида Ракишева өкмөт өзүнө керек болгондо эле жарандык коом өкүлдөрүн жыйындарга чакырып, башка убакта элдин сөзүн уккусу келбегенин билдирди:
- Сиз өнөктөш катары бир кепке келели деп атасыз. Мен сизге айтып коёюн - андай болбойт. Биздин эсибизден КОР программасын кантип иштеп чыгышканы кете элек. Жарандык коом өкүлдөрүн чакырып, өнөктөш бололу, чогуу иштейли, каршы турбагыла деп чакырып келишти. Үч жыл бою биз да билген сунуштарыбызды бердик. Соңку улуттук жыйын өтүп аткан филармонияда да сунушубузду киргиздик. Бирөө да кошулган жок, баары сөз жүзүндө гана калды,- деп айтты Халида Ракишева.
Калкты социалдык коргоо коомдук бирикмесинин жетекчисинин милдетин аткаруучу Зинаида Зажигаева өкмөт бюджет түзүүдө ардагерлердин абалын эсепке албай, эмдигиче эң аз керектөө акчасын 100 сомдон өйдө көтөрбөй койгонуна токтолду:
-Менин айтканымы жакшы укпай жатасыңар. Биз кайрыла турган маселе – аз керектелчү акча. Каржы министрлиги аны кичине көбөйтүп, бизге кошулчу акчаны ага киргизиши керек. Бул карыларын кароосуз таштап кетүү го. Акчасыз эч нерсе кыла албайсың,-деди Зинаида Зажигаева миңдеген карылардын атынан.
-Бул биринчи эле жолугушуубуз эмес. Дагы чогулуп, кыйла маселелерди талкуулайбыз,- деп айтты «Сорос-Кыргызстан» фондунун кызматкери Александр Третьяков.
Жыйында айтылгандай, өкмөт ушу тапта социалдык топтогу министрликтердин бюджет программасын түзүү аракетин көрүүдө. Эгер ал жүзөгө аша турган болсо салык төлөөчүлөр бир окуучунун билим алуусуна, бир адамдын акысыз дарыланышына мамлекет канча каражат сарптай ала тургандыгын так билер эле.
Өткөн жылы да бейөкмөт уюмдардын катышуусунда бюджеттин ачыктыгы боюнча коомдук угуу өтүп, анда да биртоп пикир-сунуштар айтылган. Быйыл бул ишке «Сорос-Кыргызстан» фонду катышып, долбоордун каржылык чыгымын көтөрүүдө. Жыйында белгиленгендей, бюджеттин аткарылышы тууралуу маалыматтан көпчүлүк кабарсыз калууда.
